یکی از خانه‌های تاریخی طراحی‌شده توسط معمار برجسته، هوشنگ سیحون، در منطقه یک تهران در معرض تخریب قرار دارد. این خانه دو طبقه با نمای سنگی خاص و مساحتی حدود ۲۵۰۰ متر مربع، سال‌ها به عنوان نمونه‌ای ارزشمند از معماری مدرن ایران شناخته می‌شد. اما حالا خبرها حاکی از آن است که این بنا قرار است با مجوزهای جدید تخریب شده و جای خود را به برجی ۲۵ طبقه بدهد.
این ویلا در دهه ۳۰ توسط هوشنگ سیحون طراحی و در نیمه دوم همان دهه ساخته شد. این معمار بزرگ که طراحی آرامگاه‌های خیام، ابوعلی سینا و فردوسی را نیز در کارنامه خود دارد، با استفاده از سنگ‌های متنوع و طراحی خاص، امضای منحصر به فرد خود را در این ساختمان برجای گذاشت.
خروج از لیست باغ‌ها و شروع تهدیدها
به گفته نگار منصوری، پژوهشگر میراث معماری معاصر، این ملک ابتدا در دهه ۹۰ به عنوان باغ تشخیص داده شد. اما در سال ۱۳۹۹ از لیست باغ‌ها خارج شده و مالک آن درخواست تخریب و نوسازی را مطرح کرد. ویلا که بخشی از ویژگی‌های معماری دوره اول سیحون را به نمایش می‌گذارد، از طراحی منحصربه‌فردی برخوردار است که شامل ترکیب سطوح افقی و عمودی، استفاده متبحرانه از سنگ و ارتباط سیال فضای داخلی و خارجی است.
اسناد و شواهد
براساس مستندات موجود، این ساختمان در سال ۱۳۳۷ در یک مجله معتبر معماری فرانسوی معرفی شده است. همچنین در مجله «معماری نوین» دهه ۴۰، تصاویر و نقشه‌های این ویلا با عنوان «بنایی در الهیه؛ آرشیتکت: هوشنگ سیحون» منتشر شده است. با این حال، طی سال‌های اخیر مالکیت آن به بنیاد مستضعفان منتقل شده و اکنون با تهدید جدی تخریب مواجه است.
آینده‌ای مبهم برای میراث سیحون
بررسی‌ها نشان می‌دهد که مالک این بنا در تیرماه امسال حدود ۱۰ میلیارد تومان عوارض صدور مجوز تخریب و نوسازی را به شهرداری تهران پرداخت کرده است. با این حال، هنوز نظر قطعی میراث فرهنگی در خصوص ماهیت این بنا اعلام نشده است.
اواسط مهرماه امسال، کمیسیون ماده ۵ از اداره کل میراث فرهنگی تهران درخواست کرد تا وضعیت این ساختمان را بررسی و اعلام نظر کند. اما تا زمان انتشار این گزارش، سرنوشت این میراث ارزشمند معماری در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
نگرانی‌های فعالان حوزه معماری
فعالان میراث معماری معتقدند تخریب این ویلا نه‌تنها ضربه‌ای به هویت معماری معاصر ایران است، بلکه نمونه دیگری از بی‌توجهی به ارزش‌های تاریخی و فرهنگی پایتخت به شمار می‌رود. آیا این بنا به‌عنوان نمادی از دوران طلایی معماری ایران حفظ خواهد شد، یا در سایه برج‌سازی‌های بی‌رویه ناپدید می‌شود؟
منبع: روزن‌آنلاین
source