تهران در آستانه یک زلزله بزرگ قرار دارد؛ هشداری که سال‌هاست از سوی کارشناسان مطرح می‌شود، اما هنوز اقدام جدی برای کاهش آسیب‌های ناشی از آن صورت نگرفته است. محمد آقامیری، رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران، بار دیگر بر این واقعیت تاکید کرده است: «وقوع زلزله‌ای با شدت ۷ ریشتر در تهران قطعی است.»
۱۸۰ سال از آخرین زلزله تهران می‌گذرد
آقامیری در جلسه علنی شورای شهر، با اشاره به اینکه گسل‌های فعال و نیمه‌فعال تهران هر لحظه می‌توانند باعث بروز زلزله‌ای ویرانگر شوند، تصریح کرد: طبق برآوردهای علمی، دوره بازگشت زلزله‌های بزرگ در تهران حدود ۱۵۰ سال است، اما از آخرین زلزله مخرب پایتخت ۱۸۰ سال گذشته؛ یعنی ما ۳۰ سال است که در دوره خطر به سر می‌بریم.
وی با بیان اینکه بیش از ۹۰ درصد زلزله‌شناسان، وقوع زلزله‌ای با قدرت ۷ ریشتر یا بیشتر را در تهران حتمی می‌دانند، افزود: در جلسه‌ای با حضور ۷۰ استاد برجسته زلزله‌شناسی، همه بر این نکته تاکید داشتند که این زلزله اجتناب‌ناپذیر است.
۴۴۲۰ هکتار بافت فرسوده در معرض فاجعه
یکی از نگرانی‌های اصلی، وضعیت بافت فرسوده پایتخت است. آقامیری هشدار داد که تهران بیش از ۴۴۲۰ هکتار بافت فرسوده دارد که حدود ۲.۵ میلیون نفر در این مناطق زندگی می‌کنند. به گفته او، اگر زلزله‌ای با شدت بالا رخ دهد، این محله‌ها بیشترین آسیب را دیده و خسارات جانی و مالی گسترده‌ای به بار خواهد آمد.
وی همچنین با اشاره به زلزله‌های خفیف اخیر، اظهار داشت: در ۱۲ سال گذشته، زلزله‌هایی با شدت ۲.۵ تا ۴.۵ ریشتر در تهران ثبت شده است. بسیاری از آن‌ها چنان ضعیف بوده‌اند که احساس نشده‌اند، اما نشان‌دهنده فعالیت مداوم گسل‌های پایتخت هستند.
از نگاه صما؛ آیا تهران برای وقوع زلزله آماده است؟
با وجود هشدارهای مکرر کارشناسان، روند مقاوم‌سازی و کاهش آسیب‌پذیری تهران همچنان با چالش‌های جدی مواجه است. تراکم بالای جمعیت، فرسودگی بافت شهری، توسعه نامتوازن و ضعف زیرساخت‌های امدادی، پایتخت را در برابر یک زلزله شدید، به شهری غیرایمن تبدیل کرده است. در شرایطی که داده‌های علمی وقوع زلزله را اجتناب‌ناپذیر می‌داند، برنامه‌های مدیریت بحران باید از فاز تئوری و شعار خارج شده و به اقداماتی عملی و گسترده منجر شوند.
در بسیاری از کشورهای زلزله‌خیز، اجرای مقررات سخت‌گیرانه‌ی ساخت و ساز، به‌روزرسانی سیستم‌های هشدار زودهنگام و آموزش عمومی، نقش کلیدی در کاهش خسارات ایفا کرده است. با این حال، همچنان نبود یک نقشه راه شفاف برای مقاوم‌سازی گسترده و ضعف برنامه‌ریزی اجرایی در تهران، یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی مدیریت شهری است.
پرسش اساسی این است: آیا قرار است تهران به سرنوشت سایر شهرهای زلزله‌خیز کشور دچار شود یا با برنامه‌ریزی دقیق می‌توان از وقوع یک بحران انسانی جلوگیری کند؟ زمان برای تصمیم‌گیری‌های موثر محدود است و اکنون، فرصت عمل کردن فرا رسیده است.
source