سفارت ایران در توکیو که در سال ۱۳۸۳ به طراحی حسین شیخ زینالدین ساخته شد، یکی از نمونههای برجسته معماری دیپلماتیک ایران در خارج از کشور است. این بنا در نگاه اول کشفناپذیر به نظر میرسد؛ جدارههای بتنی تکرنگ، همراه با حداقل بازشوها، آن را به سازهای درونگرا و محافظهکار تبدیل کرده است که همزمان با اصول امنیتی مورد انتظار از ساختمانهای دیپلماتیک هماهنگ است. این ویژگی باعث میشود ارتباط آن با محیط پیرامون به حداقل برسد، اما در عین حال، نقطه اشتراکی میان معماری ایران و ژاپن را نیز آشکار میکند؛ جایی که مفاهیمی مانند درونگرایی و مینیمالیسم، در فرهنگ هر دو کشور جایگاه ویژهای دارند.
در نمای بیرونی این سفارتخانه، بتن اکسپوز با دقتی بالا به کار رفته است که یکی از شاخصههای اصلی معماری مدرن ژاپن محسوب میشود؛ این متریال خام و صنعتی، نه تنها مفاهیم استحکام و پایداری را القا میکند، بلکه به واسطه اجرای ظریف و دقیق، بیانگر احترام معمار به اصول زیباییشناسی کشور میزبان نیز هست. در مقابل، در فضای داخلی، استفاده گسترده از چوب، گرما و حس دعوتکنندگی را به فضا تزریق کرده و تعادلی میان صلابت بتن و لطافت عناصر طبیعی ایجاد کرده است. این رویکرد، نوعی گفتوگوی فرهنگی میان معماری ایرانی و ژاپنی را رقم زده است که به جای تقابل، بر تعامل و همزیستی تاکید دارد.
یکی از برجستهترین ویژگیهای طراحی سفارت ایران در توکیو، ترکیب حجمی خلاقانه آن است. در این طرح، یک حجم مدور درون یک مکعب تداخل یافته و فضایی نیمهباز را شکل داده است که تداعیکننده ایوانهای سنتی معماری ایرانی است. ایوان در معماری ایران، عنصری است که میان فضاهای داخلی و خارجی پیوند ایجاد کرده و بستری برای تعاملات اجتماعی فراهم میکند. در این پروژه، این مفهوم سنتی در قالبی مدرن بازتعریف شده و با بهرهگیری از اصول مینیمالیستی، به ترکیبی چشمنواز و عملکردی تبدیل شده است.
این سفارتخانه، نمونهای از معماری دیپلماتیکی است که تلاش کرده، علاوه بر انعکاس بخشی از هویت فرهنگی ایران، اصول زیباییشناسی کشور میزبان را نیز بازتاب دهد. در این راستا، شباهتهایی میان سفارت ایران در توکیو و دیگر پروژههای دیپلماتیک کشور، مانند سفارتخانههای ایران در کره جنوبی (۱۳۸۲) و اردن (۱۳۸۴)، مشاهده میشود. این بناها، با تلفیق مفاهیم هویتی ایران و ویژگیهای فرهنگی کشورهای میزبان، الگویی منحصربهفرد از معماری دیپلماتیک را به نمایش میگذارند که در عین پایبندی به سنتهای ایرانی، نگاهی جهانی و نوآورانه به طراحی فضاهای رسمی دارد.
URL کپی شد