با فرارسیدن فصل جابجایی، استرس اجاره نشین ها برای تمدید قرارداد یا پیدا کردن یک خانه جدید از نو آغاز می شود. در این بین، بسیاری از مستأجران از مالکان ناراضی هستند و شمار زیادی از مالکان نیز از مستأجران می نالند. اما سوال اینجاست که قانون بالاخره طرف چه کسی است؟ مالک یا مستأجر؟

به گزارش پرشین سازه ، داوود بیگی نژاد، نایب رئیس اول اتحادیه املاک تهران، در یک برنامه تلویزیونی این موضوع را روشن کرد و توضیحات جالب توجهی در این خصوص ارائه داد. وی بیان کرد که بر اساس قانون، چنانچه مالکان مبلغی بیشتر از نرخ مصوب اجاره بها دریافت کنند، مستأجران تا ۵ سال فرصت دارند شکایت کرده و مبالغی که اضافه پرداخت کرده اند را به همراه جریمه از مالک بگیرند. با این وصف، به نظر می رسد که قانون کاملاً پشت مستأجران ایستاده و در صورتی که مردم از حقشان آگاهی داشته باشند، آن را احقاق خواهند کرد.

این موضوع بهانه خوبی است که در ادامه با ۹ مورد از مهمترین قوانینی که هر مستأجری باید آن ها را بداند، آشنا شویم:

۱. جریمه مالک در صورت اخذ اجاره بهای بیشتر از نرخ مصوب

بر اساس قانون، چنانچه موجر بیشتر از نرخ مصوب شورای عالی مسکن از مستأجر خود کرایه دریافت کند، مستأجر تا ۵ سال بعد حق دارد از او شکایت کرده و علاوه بر دریافت اضافه پرداختی ها، از او جریمه هم بگیرد.

۲. ثبت قرارداد در سامانه های رسمی اجباری است

قراردادهای اجاره باید حتماً از طریق سامانه های خودنویس یا کاتب به ثبت رسمی رسیده باشند. قراردادهای غیررسمی یا دستی گرچه ممکن است معتبر تلقی شوند، اما مزایای قراردادهای ثبت رسمی را ندارند. البته قراردادهای اجاره دستی که همراه با رسید پرداخت اجاره یا شهادت شهود باشند نیز در محاکم مورد پذیرش قرار می گیرند.

۳. تخلیه منزل بدون حکم قضائی ممنوع است

مستأجران توجه داشته باشند که حتی پس از پایان قرارداد، مالک این حق را ندارد که بدون داشتن حکم قضائی، مستأجر را مجبور به تخلیه کند. این کار تجاوز به حریم حقوقی بوده و حرام تلقی می شود.

۴. تأخیر در بازپرداخت ودیعه تخلف محسوب می شود

مالک واحد وظیفه دارد که در زمان مقرر، مبلغ رهن خانه را پس از تخلیه به مستأجر بازگرداند. چنانچه در این امر تأخیری صورت بگیرد، مستأجر می تواند ادعای خسارت کند.

۵. سقف افزایش اجاره بها در تمدید قرارداد مشخص است

توجه داشته باشید که درصد افزایش مبلغ اجاره بها در شهرها و حتی محله های مختلف متفاوت بوده و توسط دولت مشخص می شود. به عنوان مثال در شهر تهران، سقف افزایش اجاره بها ۲۵ درصد است. بنابراین چنانچه اجاره سالانه بیشتر از این مبلغ تعیین شد، مستأجر می تواند پیگیری قانونی انجام دهد.

۶. فروش ملک موجب فسخ قرارداد اجاره نخواهد شد

چنانچه در طول مدت قرارداد اجاره، ملک توسط مالک فروخته شود، مالک جدید موظف خواهد بود تا پایان مهلت قرارداد به تعهدات قبلی پایبند باقی بماند.

۷. هزینه تعمیرات اساسی با مالک ساختمان است، نه با مستأجر

هزینه تعمیرات اساسی زیربنایی از جمله لوله کشی، برق کشی و ایزوگام بر عهده مالک ساختمان است. چنانچه مستأجر مجبور به پرداخت شود، می تواند هزینه را از مالک مطالبه کند.

۸. مالک بدون اجازه مستأجر حق ورود به ملک را ندارد

چنانچه مالک ساختمان بدون اطلاع قبلی و کسب اجازه از مستأجر وارد ملک شود، این کار تجاوز به حریم خصوصی محسوب شده و پیگرد قانونی دارد.

۹. قوانین مربوط به تلف شدن واحد اجاره ای

بر اساس ماده ۴۸۳ قانون مدنی، چنانچه محلی را برای سکونت یا مغازه اجاره کرده اید و در مدت اجاره محل در اثر حوادثی همچون زلزله یا مانند آن خراب یا به اصطلاح تلف شد، اجاره نامه از زمان تلف شدن ملک باطل شده و تکلیفی بابت پرداخت اجاره بها بر عهده مستأجر نیست. همچنین مستأجر می تواند پول ودیعه خود را نیز پس بگیرد تا در جای دیگری برای خود واحد دیگری کرایه کند.

تعامل داشتن مالک و مستأجر در معاملات اجاره ملک اهمیت زیادی دارد زیرا در زمانی که این تعامل از بین می رود، اغلب این مالکان هستند که دست بالاتر را دارند. این در حالی است که چنانچه مستأجر و مالک هر دو از قوانین این معاملات آگاهی داشته باشند، حق هیچ کس، به ویژه مستأجر، در این میان باطل نشده و همه روابط در چهارچوب های سالم قانونی خواهد بود.