همشهری آنلاین– زهرا رفیعی: استان چهارمحال و بختیاری بعد از لرستان، برای ساخت لانه روی تیرهای برق برای لک‌لک‌ها پیش قدم شد. حمایت اداره برق استان از محیط زیست استان، باعث شده است که یک لانه دیگر برای لک‌لک‌ها در روستای کنرک ساخته شود.
«پروژه حمایت از زادآوری لک‌لک سفید» این بار در حاشیه تالاب بین‌المللی گندمان انجام شده است. برای یک جفت لک‌لک سه عرشه فلزی آماده شده است. به گفته محمود کلنگری عضو کمیته ملی پرندگان و شبکه‌های برق ایران و پژوهشگر دکترای محیط زیست از دانشگاه کوردوبای اسپانیا اگر این لک‌لک‌ها به هر دلیلی این منطقه را ترک کنند و جوجه‌های خود را در مکانی دیگر به دنیا بیاورند، خطر حذف یک گونه زادآور از استان چهارمحال و بختیاری وجود دارد. سه لانه با این پیش‌فرض ساخته شده است که شاید لک‌لک‌های دیگر و سایر افراد از پرندگان مهاجر، بتوانند در مهاجرت خود مسیرهای دیگری را کشف کرده و به این منطقه بیایند. برای پرندگان مهاجر مقصد می‌تواند یکسان نباشد و مهاجرت می‌تواند موجب کشف مسیرها و مقصدهای جدید شود.
او در گفت‌وگو با همشهری توضیح داد: مرحله نخست از پروژه حمایت از پرنده زادآور لک‌لک سفید در استان چهارمحال و بختیاری با نصب ۳ عرشه فلزی روی خطوط فشار ضعیف ۲۲۰ کیلوولت انجام شد. در واقع اعلام نیاز توسط اداره کل حفاظت محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری صورت گرفت و کمیته پرندگان و شبکه‌های برق ایران با تدوین دستورالعمل و شیوه نامه، از شرکت توزیع نیروی برق استان چهارمحال و بختیاری درخواست اجرای آن پروژه را داشت. این پروژه شرکت توزیع نیروی برق استان چهارمحال و بختیاری آغاز شده. تجربه استان لرستان با موفقیت همراه بود، بطوری که لک‌لک‌ها از عرشه‌های ساخته شده استقبال کرده و دوره جوجه‌آوری خود را بر روی آن‌ها کامل کردند. هم اکنون استان چهارمحال و بختیاری، دومین استانی است که شاهد عملیاتی شدن این راهکار بین‌المللی و شناخته شده است.
هدف از این پروژه، پیوند هوشمندانه صنعت و محیط زیست و بطور اخص شبکه توزیع و پرندگان است. محمودکل نگری می‌گوید: در کشورهای اروپایی و آسیایی همچون اسپانیا، پرتغال، ایتالیا و ترکیه نصب عرشه زادآوری (Breeding platform) روی شبکه توزیع و حتی انتقال، به دهه‌ها قبل باز می‌گردد و نمادی از مدیریت موفق حیات‌وحش در تعامل با صنعت برق به شمار می‌رود. اکولوژیست‌های سرشناس، مانند دکتر جیمز دوآیر و پروفسور میگل فرر معتقدند که شاخص «مانایی آشیانه» لک‌لک سفید و عقاب ماهیگیر، روی عرشه‌های فلزی افزایش می‌یابد. این افزایش، عمدتاً ناشی از کاهش احتمال ریزش آشیانه در اثر باد و طوفان و کاهش خطر آتش‌سوزی به دلیل فاصله‌ی مناسب آشیانه از هادی‌های برق است. در صورت تامین اعتبارات لازم، در استان‌های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی نیز شاهد اجرای این طرح خواهیم بود. اقدامات صورت گرفته مرهون نگاه مثبت وزارت نیرو و حمایت‌های شرکت توانیر است.
به گفته این عضو کمیته ملی پرندگان و شبکه‌های برق ایران درختان کهن اولین گزینه لک‌لک‌ها برای لانه‌سازی و زادآوری است و پس از آن ابنیه‌های بلند انتخاب دوم است. در شرق اروپا لک‌لک‌ها در اطراف ناقوس کلیساها لانه سازی می‌کنند. تنها گزینه در کنار تالاب گندمان منبع آب است. اگر نسل بعدی این جفت بخواهند در منطقه زادآوری کنند جایی وجود نداشت، ولی حالا با همکاری دو حوزه غیرمرتبط و بسیار دور از هم انرژی و تنوع زیستی این امکان فراهم شده است.
از نظر او این کار دمیدن روح در سیمان سرد صنعت برق است. محمود کلنگری می‌گوید: همزیستی این دو حوزه جلوه‌های شگفت‌انگیزی برای صنعت گردشگری ایجاد می‌کند. این اقدام هماهنگ می‌تواند از انقراض منطقه‌ای لک‌لک‌های زادآور در استان چهارمحال و بختیاری جلوگیری کند.
تالاب گندمان به‌عنوان بیست‌و هفتمین تالاب کشور سال گذشته در کنوانسیون رامسر ثبت شد. این تالاب تنها تالاب احیا شده کشور در دهه اخیر است. که احیای آن به همت مردم و مسئولان محلی گندمان صورت گرفته است.