در پی حملات اخیر به نقاط مختلف کشور و افزایش نگرانی‌ها از تداوم بحران، رییس شورای شهر تهران، در سیصد و سی‌وچهارمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران خواستار بازنگری جدی در زیرساخت‌های پناهگاهی پایتخت شد. مهدی چمران در جلسه اخیر شورای شهر تهران با اشاره به تجربیات دوران جنگ تحمیلی، تاکید کرد: باید روی مسئله پناهگاه‌ها کار شود و از همان سازه‌هایی که در دوران دفاع مقدس طراحی شده بود، بهره گرفت. ما تجربه ساخت پناهگاه در شهرهایی چون اهواز را داریم، اما امروز نیازمند طرحی مهندسی‌شده و به‌روز هستیم.
وی افزود: در دوران جنگ، ستادی در نخست‌وزیری برای ساخت پناهگاه‌ها تشکیل شد که بنده نیز با آن‌ها همکاری داشتم. پناهگاه‌های مختلفی با طرح‌های گوناگون اجرا می‌کردیم. یکی از این طرح‌های تحقیقاتی که روی آن کار کردم، ساخت پناهگاه‌های بتنی پیش‌ساخته بود که قطعات آن را می‌شد به زیرزمین منتقل و به یکدیگر متصل ساخت تا یک پناهگاه ثابت و مستحکم شکل بگیرد.
چمران ادامه داد: این طرح‌ها را چند روز پیش دوباره مرور کردم. این پناهگاه‌ها برای سنگرهای انفرادی جنگ و همچنین برای خانه‌ها با عرضی حدود سه متر و طول قابل تنظیم، مشابه سنگرهای دوران جنگ طراحی شده بودند؛ اما با قابلیت جدا شدن و اتصال مجدد به‌وسیله پیچ و مهره. داشتن چنین سنگرهایی به‌عنوان بخشی از پدافند غیرعامل ضرورت دارد و لازم است مسئولان ذی‌ربط روی این مسئله تمرکز کنند. در حال حاضر، برخی از وزارتخانه‌ها و مراکز حساس نظامی دارای سنگرهایی هستند که متاسفانه بهره‌برداری موثری از آن‌ها نشده است.
چمران با اشاره به اینکه بسیاری از کشورهای جهان پناهگاه را بخشی از استاندارد ساختمانی خود می‌دانند، گفت: حتی در کشوری مانند سوییس، پناهگاه‌هایی برای مقابله با تشعشعات اتمی طراحی شده است که شرایط خاصی دارند و درهای آن‌ها برای مقاومت در برابر بمب‌های شیمیایی و معمولی طراحی شده است. ما هم باید چنین نگرشی را در ساخت‌وسازهای شهری خود وارد کنیم. در اسراییل، شهر تل‌آویو زیر بمباران‌های شدید قرار می‌گیرد؛ با اینکه آن‌ها آمار کشته‌شدگان را اعلام نمی‌کنند، اما روشن است که میزان تلفات کمتر از حد انتظار است، چراکه مردم دقیقا می‌دانند در چنین شرایطی باید به کجا بروند و چه اقداماتی انجام دهند. تمرین این اقدامات به‌طور منظم انجام می‌شود. ما حتی در زمان جنگ نیز چنین تمرین‌هایی را به‌طور کافی نداشتیم. به‌عنوان مثال، در استان خوزستان و شهر اهواز، زمانی‌که جنگ آغاز شد، تازه در خیابان‌ها شروع به ساخت پناهگاه کردیم. در تهران نیز مردم به زیرزمین‌ها، زیر پله‌ها و سایر مکان‌ها پناه می‌بردند تا از حملات هوایی در امان بمانند.
چمران اظهار داشت: به‌نظر می‌رسد لازم است یک کار مهندسی اصولی و دقیق در این حوزه انجام شود. در بسیاری از کشورها، استانداردهای ساخت‌وساز شامل الزام به داشتن پناهگاه است؛ به‌طوری‌که اگر فردی انبار می‌سازد، باید الزاما پناهگاه هم در نظر گرفته شود.
وی در پاسخ به پرسشی درباره کاربری ایستگاه‌های مترو و سوله‌های مدیریت بحران، استفاده از مترو را در شرایط اضطراری امکان‌پذیر اما محدود دانسته و گفت: متروها به دلیل قرارگیری در عمق زمین می‌توانند نقش پناهگاه اضطراری را ایفا کنند، اما استفاده از آن‌ها مستلزم توقف کامل شبکه حمل‌ونقل شهری است و تنها باید در شرایط بسیار حاد تعطیل شود.
او افزود: سوله‌های بحران اما با هدف نگهداری تجهیزات ضروری در شرایط بحرانی طراحی شده‌اند و برای مقابله با حملات سنگین مناسب نیستند. ما باید نگاهی جدید و تخصصی به سازه‌های مقاوم در برابر بمباران یا حملات موشکی داشته باشیم.
زیرساخت‌های شهری در مسیر آماده‌سازی
چمران از برنامه‌ریزی مشترک با شهرداری تهران برای بررسی ظرفیت‌های پنهان زیرساختی خبر داد و گفت: پارکینگ‌های طبقاتی ادارات دولتی و ساختمان‌های بلند نیز در دوران بمباران‌های صدام، پناهگاه امنی برای مردم بودند و خانواده‌ها شب‌ها در این زیرزمین‌ها پناه می‌گرفتند. این فضاها می‌توانند با آمادگی و تجهیز مناسب، در شرایط خاص کارکرد دفاعی پیدا کنند. باید با استانداری، فرمانداری و نهادهای مسئول نشست‌های مشترک برگزار کنیم و تقسیم وظایف دقیقی داشته باشیم.
وی ابراز امیدواری کرد که چنین سناریوهایی هرگز رخ ندهد اما افزود: کشور ما همیشه در معرض تهدید بوده و نمی‌توان بدون آمادگی وارد دوران بحران شد. باید مسئولانه و علمی به موضوع نگاه کنیم.
در دفاع از امنیت و هویت ملی
چمران همچنین در بخش پایانی سخنان خود به حملات رژیم صهیونیستی و حمایت آمریکا از این اقدامات اشاره کرد و گفت: این رژیم آغازگر جنگ بود. مذاکره در حالی که کشور مورد تهاجم قرار گرفته، معنا ندارد. ما در مقابل این جنایات ایستاده‌ایم و همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، پاسخ ما کوبنده خواهد بود.
او با تاکید بر اهمیت انسجام ملی، خاطرنشان کرد: هر ایرانی با شرف وظیفه دارد از نیروهای مسلح کشور حمایت کند. همان‌گونه که در روز گذشته شاهد حضور پرشور مردم در حمایت از مقاومت بودیم، این همبستگی باید حفظ شود.
چمران در پایان به عملکرد موفق پدافند هوایی کشور در سرنگونی چند جنگنده دشمن اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از آمادگی و اقتدار ملی دانست و گفت: امیدواریم بتوانیم با قدرت و اتحاد، از این مرحله نیز عبور کنیم.
source