نشست تخصصی بررسی راهکارهای بازسازی سریع و مقاومسازی اماکن آسیبدیده در جنگ ۱۲ روزه، با میزبانی موسسه املاک و مستغلات تامین اجتماعی و حضور نمایندگان نهادهای کلیدی حوزه شهرسازی، بهداشت، مهندسی و مدیریت بحران برگزار شد؛ نشستی که هدف آن، عبور از نگاه صرفا فنی به بازسازی و ترسیم نقشه راهی جامع برای ارتقای تابآوری شهری و اجتماعی در کشور بود.
همافزایی برای بازسازی سریع مناطق آسیبدیده
در این جلسه، جمعی از مدیران ارشد و کارشناسان حوزههای شهرسازی، نظام مهندسی، سلامت و رفاه اجتماعی، ضمن ارائه گزارشهایی از خسارات وارده در جریان جنگ، بر ضرورت بازسازی سریع و مقاومسازی هدفمند در برابر سوانح تاکید کردند. تجربه حضور میدانی مهندسان از ساعات ابتدایی جنگ برای مستندسازی، ارزیابی فنی و برآورد خسارات، نقطه عطفی در کارنامه مدیریت مهندسی کشور محسوب شد.
برخی سخنرانان، با اشاره به ضعف ساختاری در نظام مدیریت بحران، خواستار حضور موثرتر نهادهای مدنی در فرآیند بازسازی شدند. تاکید بر بازسازی «همراه با نگاه اجتماعی» و فراتر از صرفا کالبد فیزیکی، یکی از محورهای مورد اجماع حاضرین بود. از جمله موارد مطرحشده میتوان به بازیابی اقتصادی، معیشتی، زیرساختی و سلامت مناطق آسیبدیده در بازه میانمدت اشاره کرد.
مقاومسازی: اولویت فراموششده
یکی از بخشهای کلیدی این نشست، بررسی وضعیت مقاومسازی ساختمانها، بهویژه ساختمانهای درمانی، اداری و خدماتی بود. شرکتکنندگان با بیان تجارب میدانی، از ضعف در مقاومسازی المانهای غیرسازهای گرفته تا آسیبپذیری مراکز درمانی در برابر شوکهای جنگی سخن گفتند. پیشنهاداتی همچون شناسایی شریانهای حیاتی شهری، تدوین چارت عملیاتی مانورهای منظم، استفاده از ظرفیت املاک سازمانی برای اسکان موقت، و آموزش نیروهای درمانی و عملیاتی برای شرایط اضطراری مطرح شد.
همچنین بر لزوم تشکیل کمیتههای تخصصی جهت ارزیابی سازهها و تهیه نقشه راه مشترک برای فعالیتهای امدادی، بازسازی و ایمنسازی تاکید شد. استفاده از نقشههای آمایش سرزمینی و طراحی الگوهای پاسخ سریع از جمله راهکارهایی بود که در این نشست مورد توجه قرار گرفت.
بازسازی، مسؤولیت اجتماعی است
مدیرعامل موسسه املاک و مستغلات تامین اجتماعی، در بخشی از سخنان خود با اشاره به فاجعه انسانی جنگ اخیر و شهادت جمعی از نیروهای امدادی، درمانی و پدافندی، بازسازی اماکن آسیبدیده را صرفا پروژهای عمرانی ندانست، بلکه بخشی از مسئولیت ملی و اجتماعی در قبال مردم معرفی کرد. او گفت: «بازسازی، ضرورتی انسانی است؛ باید همزمان با بازسازی فیزیکی، امنیت روانی و اجتماعی ساکنان نیز احیا شود.»
مشارکت مردمی و ظرفیتهای داوطلبانه
در بخش پایانی جلسه، تمرکز ویژهای بر استفاده از ظرفیت گروههای داوطلب، تشکلهای مردمنهاد و شوراهای محلی شد. مشارکت اجتماعی، از دید حاضران، یکی از ابزارهای کلیدی برای موفقیت در فرآیند بازسازی پایدار است. همچنین بر ضرورت اطلاعرسانی دقیق و مستمر به مردم درباره مراحل بازسازی، پیشگیری از شایعات، تقویت اعتماد عمومی و نقش مددکاران اجتماعی در همراهی با خانوادههای آسیبدیده تاکید شد.
تدوین ساختار منسجم و مسئول هماهنگکننده
در پایان نشست، مقرر شد با پیشنهاد مدیرعامل موسسه املاک تامین اجتماعی و موافقت نماینده نظام مهندسی، یک نفر بهعنوان نماینده رسمی این کارگروه در کمیته بازسازی منصوب شود تا وظیفه هماهنگی و حضور در جلسات، بازدیدها و رویدادهای اجرایی را بر عهده گیرد.
حاضران در جمع، علیرغم تلخی جنگ، این بحران را فرصتی برای بازنگری در سیاستهای شهری و مدیریت بحران کشور دانستند؛ فرصتی برای عبور از سازههای آسیبپذیر و حرکت بهسوی شهرهایی تابآور، امن و مشارکتپذیر.
source