گروه دیپلماتیک – همشهری آنلاین: با آغاز جنگ تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی علیه ایران در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵، نگاه‌ها به نقش پنهان ابزاری مرموزی به نام موزائیک (MOSAIC)جلب شد؛ نرم‌افزاری که توسط شرکت آمریکایی Palantir ساخته شده و با پشتیبانی مالی مستقیم آمریکا، به‌طور گسترده در مأموریت‌های نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص برنامه هسته‌ای ایران مورد استفاده قرار گرفته است. این ابزار، از تحلیل تصاویر ماهواره‌ای گرفته تا رصد شبکه‌های اجتماعی، عملاً مرز میان نظارت صلح‌آمیز و عملیات نظامی را از میان برده و به پلتفرمی برای جاسوسی پیش‌گویانه تبدیل شده است.
تارنمای کرادل می‌نویسد: موزائیک به صهیونیست‌ها در شناسایی دانشمندان ایرانی، که هدف ترور قرار گرفتند، کمک کرده و بسیاری از بازرسی‌های غافلگیرانه آژانس را با داده‌های مشکوک توجیه کرده است. اکنون این پرسش جدی مطرح می‌شود که آیا توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ از ابتدا ابزاری برای آماده سازی جنگ بوده است؟
درباره موزائیک؛ ابزار جنگ اطلاعاتی
- موزائیک سامانه پیشرفته تحلیل داده است که با بودجه آمریکا و فناوری Palantir طراحی شده است.
- این ابزار از بیش از ۲۰ پروژه نرم‌افزاری، از جمله بسته راستی‌آزمایی الکترونیکی و پلتفرم تحلیل مشارکتی تشکیل شده است.
- وظیفه اصلی آن: تحلیل عمیق اطلاعات از منابع مختلف شامل تصاویر هوایی، اطلاعات حسگرها، و داده‌های آزاد مانند رسانه‌های اجتماعی.
داده به مثابه سلاح
- میلیون‌ها داده طبقه بندی‌شده از تأسیسات هسته‌ای ایران وارد موزائیک شده است.
- حتی پس از خروج ترامپ از برجام، جمع آوری و تحلیل داده‌ها توسط آژانس با این ابزار ادامه پیدا کرده است.
- خبرگزاری بلومبرگ افشا کرده که این داده‌ها می‌توانند برای ردیابی افراد، مکان‌ها و مواد هسته‌ای به صورت نقشه بصری بازسازی شوند.
جاسوسی در لباس بازرسی
- ایران از همان ابتدا درباره تبدیل‌شدن موزائیک به ابزار جاسوسی ابراز نگرانی کرده بود.
- تحلیلگران نسبت به ورود اطلاعات غلط یا ساختگی به سیستم هشدار داده‌اند؛ نتیجه؟ بازرسی‌های بی‌مورد یا حتی اهداف ترور
- بخشی از داده‌های موساد که در سال ۲۰۱۸ درباره برنامه هسته ای ایران در اختیار آژانس گذاشته شده نیز از اطلاعات غیرشفاف و غیررسمی موزائیک بوده است.
گزارش جنجالی آژانس؛ بهانه‌ای برای حمله؟
- آژانس در ۳۱ ماه می بدون ارائه مدارک جدید، مدعی شد ایران ممکن است همچنان به دنبال سلاح هسته‌ای باشد.
- همین گزارش، زمینه ساز صدور قطعنامه شورای حکام و حمله رژیم صهیونیستی در ۱۳ ژوئن شد.
- چند روز بعد، رافائل گروسی مدیر کل آژانس اذعان کرد: «هیچ مدرکی از تلاش سازمان‌یافته ایران برای ساخت سلاح وجود ندارد.»
نظارت یا شناسایی هدف؟
- ایران از همکاری با آژانس انصراف داد، دوربین‌ها را برداشت و سفر گروسی به سایت‌های بمباران‌شده را بی‌فایده خواند.
- بازرسی‌ها به‌ویژه در سال‌های اخیر، با تحلیل روزانه صدها هزار تصویر و ثبت ۳۰۰۰ روز تقویمی در سایت‌های ایرانی انجام می‌شد.
- نزدیک به نیمی از تصاویر نظارتی آژانس از سراسر جهان، تنها از تأسیسات ایران گرفته می‌شد.
هزینه‌های پنهان
- موزائیک با بودجه‌ای حدود ۴۴ میلیون دلار راه‌اندازی شد – حدود ۱۰درصد بودجه کل آژانس
- تقریباً نیمی از بودجه سالانه آژانس از طریق کمک‌های مستقیم و غیررسمی آمریکا تأمین می‌شود.
- زمان آغاز این پروژه – دو ماه پیش از امضای برجام – گمانه‌زنی‌ها درباره اهداف پشت پرده آن را تقویت می‌کند.
کرادل در پایان می‌نویسد: گزارش‌ها، ترور دانشمندان هسته‌ای و فرماندهان سپاه، و همچنین تعلیق همکاری ایران با آژانس، همگی به یک پرسش جدی منتهی می شوند؛ اینکه آیا از ابتدا، نظارت هسته‌ای تنها پوششی برای طراحی عملیات نظامی بود؟