با ابلاغ معاون اول رییس‌جمهور، آیین‌نامه اجرای بند ث ماده ۸۳ قانون برنامه پنج‌ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران (موضوع ساماندهی صدور مجوز ایجاد طرح‌های گردشگری ترکیبی)، به شماره ۲۹۲۲۲ در تاریخ ۱۴۰۴/۰۲/۲۲، ابلاغ شد. این آیین‌نامه با هدف شفاف‌سازی و یکپارچه‌سازی فرآیند صدور مجوزها و جلوگیری از تغییر غیرمجاز کاربری اراضی گردشگری تدوین شده است.
هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۴/۲/۱۴ به پیشنهاد شماره ۱۴۰۳۲۱۰۰/۱۶۶۹۰ مورخ ۱۴۰۳/۹/۲۰ وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی (با همکاری وزارت راه و شهرسازی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی) و به استناد بند (ث) ماده (۸۳) قانون برنامه پنج‌ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، مصوب ۱۴۰۳، آیین نامه اجرایی بند مذکور را تصویب کرد.
بر اساس این مصوبه، ایجاد طرح‌های گردشگری ترکیبی در محدوده‌ها و حریم شهرها و روستاها تحت ضوابط مشخصی مجاز خواهد بود. طرح‌های گردشگری ترکیبی به طرح‌هایی اطلاق می‌شوند که شامل چندین فعالیت یا جاذبه گردشگری در یک مکان یا منطقه هستند. این طرح‌ها معمولا شامل ترکیبی از عناصر مختلف مانند اقامت، تفریح، خرید، فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی و غیره می‌باشند. هدف از این طرح‌ها جذب گردشگران بیشتر و ارائه تجربه‌های متنوع و جذاب به آنها است، بدون آنکه ماهیت اصلی زمین تغییر یابد.
محدودیت در ساخت‌وسازهای غیربازدیدی
طبق این آیین‌نامه، سهم زیربنای بخش‌های غیرگردشگری (مانند تجاری یا مسکونی) در این طرح‌ها نمی‌تواند بیش از ۴۰ درصد از کل زیربنا باشد و در حریم شهرها این رقم به ۲۰ درصد کاهش می‌یابد. همچنین ساخت واحدهای مسکونی در حریم شهرها در این طرح‌ها ممنوع شده است.
افراز و تفکیک اراضی گردشگری موضوع این آیین‌نامه ممنوع است و مجوزها باید از مسیرهای قانونی همچون کمیسیون ماده ۵ و با رعایت قوانین حفاظت از اراضی زراعی و باغ‌ها اخذ شوند.
اولویت بهره‌برداری با بخش گردشگری
بر اساس مقررات جدید، ابتدا باید تاسیسات گردشگری تکمیل و به بهره‌برداری برسند و سپس امکان صدور مجوز برای بخش‌های تجاری و اداری فراهم می‌شود. مجوز پیش‌فروش واحدها نیز تنها برای واحدهای گردشگری و پس از پیشرفت فیزیکی حداقل ۳۵ درصدی پروژه و تایید وزارت میراث فرهنگی مجاز است.
نظارت سختگیرانه بر تخلفات
هرگونه ساخت‌وساز مغایر با مجوزها و کاربری مصوب، علاوه بر ابطال مجوز و جلوگیری از پایان‌کار، پیگیری قضایی را به دنبال خواهد داشت. همچنین در اراضی دولتی و ملی، متخلف ملزم به جبران خسارت بوده و وزارتخانه برای خلع ید از وی اقدام خواهد کرد.
توجه ویژه به زیرساخت‌های فنی و زیست‌محیطی
طرح‌های گردشگری ترکیبی باید به نحوی جانمایی شوند که به فعالیت‌های گردشگری لطمه‌ای وارد نکنند. همچنین اراضی زراعی و باغی مشمول قانون حفظ کاربری و مناطق چهارگانه محیط زیست از شمول این آیین‌نامه خارج شده‌اند.
گفتنی است شیوه‌نامه اجرایی این آیین‌نامه نیز در حال تدوین بوده و به زودی ابلاغ خواهد شد.
مفاهیم کلیدی در طرح‌های گردشگری ترکیبی
طرح‌های گردشگری ترکیبی نقش مهمی در توسعه صنعت گردشگری و اقتصاد مناطق دارند. با طراحی و اجرای این طرح‌ها به صورت پایدار، می‌توان از مزایای اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی آن بهره‌مند شده و تجربه‌ای جذاب و به‌یادماندنی برای گردشگران ایجاد کرد. مفاهیم کلیدی در طرح‌های گردشگری ترکیبی عبارتند از:
-
تنوع: ارائه طیف گسترده‌ای از فعالیت‌ها و جاذبه‌ها برای پاسخگویی به سلایق مختلف گردشگران.
-
یکپارچگی: ایجاد هماهنگی و ارتباط بین اجزای مختلف طرح برای ارائه یک تجربه منسجم و یکپارچه.
-
پایداری: در نظر گرفتن ملاحظات زیست‌محیطی و اجتماعی در طراحی و اجرای طرح.
-
جذب سرمایه: طرح‌های گردشگری ترکیبی می‌توانند فرصت‌های سرمایه‌گذاری جذابی را برای بخش خصوصی فراهم کنند.
-
بهبود زیرساخت‌ها: توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل، اقامتی و تفریحی در مناطق گردشگری.
source