
در یکی از گورستانهای مربوط به دوره پادشاهی نوین مصر، پیکرهای مومیاییشده، تعویذها، تندیسها، کوزههای مخصوص نگهداری اندامهای داخلی و یک طومار پاپیروس به طول ۱۳ متر که بخشی از «کتاب مردگان» را در بر دارد، کشف شده است.
با وجود آنکه شناخت ما از فرهنگ مصر باستان نسبتا گسترده است، اما هنوز رازهای زیادی باقی ماندهاند. حالا اما کشف گورستانی ۳۵۰۰ ساله مربوط به دوره پادشاهی نوین در مرکز مصر ممکن است ما را یک گام دیگر به رمزگشایی برخی از این رازها نزدیکتر کرده باشد.
این گورستان که قدمت آن بین سالهای ۱۵۵۰ تا ۱۰۷۰ پیش از میلاد تخمین زده شده، حاوی صدها اثر باستانی است و کارشناسان آن را یکی از مکانهای بسیار غنی از نظر باستانشناسی ارزیابی کردهاند.
اما چیزی که بیش از همه توجهها را جلب کرده، کشف یک طومار پاپیروس ۱۳ متری از «کتاب مردگان» است.
اثری کمنظیر که جزئیات آن هنوز فاش نشده و باستانشناسان هنوز درباره محتوای این نسخه از کتاب مردگان اظهارنظری نکردهاند.
«کتاب مردگان» عنوانی است که به مجموعهای از متون مذهبی در مصر باستان داده میشود که هدف آنها کمک به متوفی برای گذر از جهان زیرین و ورود به زندگی پس از مرگ بوده است.
این کتاب در واقع نوعی نقشه برای عبور از جهان پس از مرگ ارائه میکند و به روح فرد تازه درگذشته اجازه میدهد تا در دنیایی اسرارآمیز و پر پیچ و خم از میان غارها، تپهها و دریاچههای سوزان به سلامت عبور کند.
کتاب مردگان نسخه مصوری از دستنوشتهها، شامل اوراد و طلسمها است که در زمان مصر باستان برای کمک به متوفیان در زندگی پس از مرگ در آئین خاکسپاری مورد استفاده قرار میگرفت.
برای مصریان باستان که به طور متوسط ۳۵ سال عمر میکردند، زندگی پس از مرگ یک واقعیت جدی به شمار میرفت و رسیدن به آرامش ابدی و قلمرو خدایان تنها با عبور از دنیایی ترسناک و خطرناک مقدور بود. از این نظر کتاب مردگان و طلسمهای مندرج در آن یک دارایی مهم برای فرد تازهدرگذشته محسوب میشد.
این طومار خاص، که در منطقه «الغریفه» کشف شده، نخستین نسخه کامل از کتاب مردگان است که در این منطقه به دست آمده است.
مصطفی وزیری، دبیرکل پیشین شورای عالی آثار باستانی مصر، اعلام کرده که این طومار در وضعیت نسبتا خوبی حفظ شده است.
لارا وایس، مدیر موزه رومر و پلیزئوس در آلمان، در این باره گفت: «اگر این طومار هم اینقدر طولانی باشد و هم سالم مانده باشد، بدون شک کشفی بسیار مهم و جالب است.»
کشفهای دیگر در گورستان
علاوه بر این طومار، تیم کاوش موفق به یافتن چندین تابوت و مومیایی دیگر نیز شدهاند، از جمله مومیایی دختر یکی از کاهنان بلندپایه معبد آمون، ایزدی که در اسطورهشناسی مصر با باد، هوا و باروری در ارتباط بوده است. همچنین تابوت دیگری مربوط به یک خواننده معبد که وقف آمون بوده نیز کشف شده است.
در کنار این آثار، متونی که به تدریج از «کتاب مردگان» کشف و تحلیل میشوند، ممکن است اطلاعات تازهای درباره باورهای مذهبی مصریان باستان، آیینهای تدفین، و مفهوم زندگی پس از مرگ در آن دوره فراهم کنند.
مرکز تحقیقات امور مصر در آمریکا در اینباره گفته است: «کتاب مردگان جنبههای محوری نظام باورهای مصر باستان را آشکار میکند. نظریههای مصرشناسی نیز با هر کشف جدیدی از این متون، توسعه پیدا میکنند.»
در این بیانیه همچنین آمده است: «صحنههایی همچون یک ترازو که قلب متوفی را با حقیقت وزن میکند، یا نابودی جاودانه روح توسط موجودی الهی با اجزای بدن حیوانات از همین کتاب ریشه گرفتهاند.»
این نهاد پژوهشی نتیجه میگیرد: «با چنین روایتهای قابل توجهی، تعجبی ندارد که باورهای مصر باستان درباره زندگی پس از مرگ تا این حد در حافظه جمعی بشر ماندگار شدهاند.»
منبع: یورونیوز
source