BPA یا بیسفنول A، ترکیبی شیمیایی است که در تولید پلاستیک‌ها کاربرد دارد. این ماده یکی از اجزای اصلی پلاستیک‌های پلی‌کربناتی و رزین‌های اپوکسی به‌شمار می‌رود و معمولاً در ظروف غذا و نوشیدنی، بطری‌های آب و حتی بسته‌بندی محصولات آرایشی مانند رژلب یافت می‌شود. در ادامه با نکاتی آشنا خواهید شد که هنگام انتخاب رژلب‌های بدون BPA باید بدانید.
به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ در سال‌های اخیر، محصولات بدون BPA به‌طور چشمگیری محبوب شده‌اند. در شرایطی که تغییرات اقلیمی در کانون توجه جهانی قرار دارد، این محصولات با کاهش آلودگی پلاستیکی و ترویج پایداری زیست‌محیطی، به نفع طبیعت عمل می‌کنند.
صنعت زیبایی و آرایشی نیز به‌تدریج به‌سمت این جریان حرکت کرده است—یا دست‌کم چنین ادعایی دارد. اگر به مراقبت از پوست علاقه‌مند باشید، احتمالاً با رژلب‌های بدون BPA برخورد کرده‌اید و شاید این پرسش برایتان مطرح شده باشد که «اصلاً رژلب بدون BPA یعنی چه؟»
در این گزارش، به‌طور مفصل با تعریف BPA، خطرات احتمالی تماس با آن و مزایای استفاده از رژلب‌های بدون BPA آشنا خواهید شد.
بیسفنول A (BPA) چیست؟
در گفت‌وگویی با تیم OnlyMyHealth، دکتر سانجیب چودری، متخصص پوست و مشاور بیمارستان فورتیس در آنانداپور، بیسفنول A را ماده‌ای شیمیایی توصیف کرد که در تولید برخی از انواع پلاستیک‌ها برای بسته‌بندی مواد غذایی و همچنین رزین‌ها به‌کار می‌رود. این ماده در بسته‌بندی محصولات آرایشی مانند رژلب نیز استفاده می‌شود.
BPA جزء اصلی پلاستیک‌های پلی‌کربناتی است که به‌دلیل شفافیت و استحکامشان شناخته شده‌اند. همچنین در رزین‌های اپوکسی کاربرد دارد؛ رزین‌هایی که اغلب به‌عنوان پوشش داخلی قوطی‌های فلزی غذا و نوشیدنی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
خطرات تماس با BPA
به گفته‌ی دکتر چودری، قرار گرفتن در معرض BPA ممکن است به طرق مختلف برای سلامتی انسان خطرناک باشد:
• تأثیر بر پوست:
BPA می‌تواند از طریق پوست جذب شود و موجب تحریک یا واکنش‌های آلرژیک گردد.
• اختلال در عملکرد غدد درون‌ریز:
این ماده می‌تواند رفتار شیمیایی شبیه به هورمون استروژن از خود نشان دهد و تعادل هورمونی بدن را بر هم بزند.
• خطرات تولیدمثل و رشد:
BPA با ناباروری و مشکلات رشد عصبی در کودکان مرتبط دانسته شده است. این موضوع در مطالعه‌ای منتشرشده در Early Human Development گزارش شده است.
• بیماری‌های مزمن:
یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ در نشریه Dose Response نشان داد که BPA ممکن است با افزایش شیوع چاقی، دیابت و بیماری‌های قلبی مرتبط باشد. از آن‌جا که این ماده یک مختل‌کننده‌ی هورمونی شناخته‌شده است، می‌تواند ریسک‌های قلبی-متابولیکی را افزایش دهد.
• نگرانی‌های مرتبط با سرطان:
BPA ممکن است خطر ابتلا به سرطان‌های پستان، پروستات و پوست را افزایش دهد.
چرا باید رژلب بدون BPA انتخاب کنیم؟
اگر از علاقه‌مندان به رژلب هستید، دکتر چودری توصیه می‌کند که بهتر است سراغ رژلب‌های بدون BPA بروید—دلایل متعددی برای این انتخاب وجود دارد:
نخست اینکه این محصولات از رژلب‌های معمولی حاوی BPA ایمن‌ترند، گرچه باید به سایر خطرات احتمالی ناشی از استفاده‌ی طولانی‌مدت از رژلب نیز توجه داشت.
دوم اینکه، محصولات حاوی BPA می‌توانند در برخی افراد واکنش‌های آلرژیک پوستی ایجاد کنند. اگرچه BPA بیشتر به‌دلیل اختلال در سیستم هورمونی و خطر مهاجرت آن از بسته‌بندی به غذا شناخته شده است، اما تماس با آن از طریق محصولات آرایشی نیز می‌تواند باعث واکنش‌هایی مانند درماتیت تماسی آلرژیک شود.
البته باید توجه داشت که مواد دیگری مانند پارابن‌ها، عطرها یا رزین‌های اپوکسی نیز ممکن است عامل این واکنش‌ها باشند.
دکتر چودری توضیح می‌دهد:
«آزمایش پچ (Patch Testing) یک روش تشخیصی است که برای شناسایی موادی که باعث التهاب آلرژیک پوست می‌شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آزمایش به‌طور معمول در کلینیک‌های پوست توسط متخصصان انجام می‌شود.»
راهنمای انتخاب رژلب مناسب و غیرسمی
در هنگام خرید رژلب‌های ایمن، مصرف‌کنندگان باید اولویت را به محصولاتی با ترکیبات طبیعی بدهند.
دکتر چودری توصیه می‌کند:
«به‌دنبال رژلب‌هایی باشید که حاوی روغن‌های گیاهی مانند روغن جوجوبا، نارگیل یا آرگان، موم‌های طبیعی مانند موم زنبور عسل یا کارنائوبا، و رنگ‌دانه‌های طبیعی برگرفته از میوه‌ها باشند.»
همچنین، اجتناب از ترکیباتی مانند پارابن‌ها، رنگ‌های مصنوعی و رتینیل پالمیتات که می‌توانند مضر باشند، بسیار حائز اهمیت است.
علاوه بر BPA، مواد دیگری نیز در محصولات لب می‌توانند مشکل‌ساز باشند—از جمله برخی رایحه‌های مصنوعی، رنگ‌های سنتتیک، و ترکیبات شیمیایی مانند BHA و BHT—که ممکن است باعث تحریک پوست یا ایجاد نگرانی‌های بالقوه‌ی سلامتی شوند.
در پایان، دکتر چودری تأکید می‌کند که انتخاب آگاهانه در خرید محصولات آرایشی، نخستین گام در مسیر زیبایی بی‌خطر و پایدار است.
source