
بیبیسی: کارکنان یک جواهر فروشی لوکس برای فریب سرمایهگذاران در بزرگترین کلاهبرداری الماس در بریتانیا، دستور داشتند نقش مشتری را بازی کنند. این اطلاعات را برنامه «پانوراما» بیبیسی فاش کرده است.
این حقهبازی به واشی دومینگز، دلال الماس، کمک کرد تا با پولی که از سرمایهگذاران دریافت کرد، کسبوکارش را که در سال ۲۰۲۳ با ۲۳۰ میلیون دلار (۱۷۰ میلیون پوند) بدهی ورشکست شده بود، سرپا نگه دارد.
سرمایهگذاران همه سرمایه خود را از دست دادند؛ زیرا ذخیره الماسهای وعدهدادهشده توسط فروشگاههای زنجیرهای «واشی»، که ارزش آن ۲۱۰ میلیون دلار (۱۵۷میلیون پوند) اعلام شده بود، بعدتر تنها حدود ۱۳۴هزار دلار (۱۰۰ هزار پوند) قیمتگذاری شد.
آقای دومینگز ناپدید شده است، اما پلیس متروپولیتن و اداره مبارزه با جرایم اقتصادی تصمیم گرفتهاند این پرونده را بررسی نکنند.
برنامه «پانوراما» بیبیسی با کارکنان سابق فروشگاه، سرمایهگذاران و کارشناسان مالی که در حال بررسی بقایای این شرکت هستند، صحبت کرده تا بفهمد واشی دومینگز چگونه توانسته این تعداد از افراد را فریب دهد و بپرسد چرا نهادهای مسئول به دنبال او نیستند؟
مایکل موزینسکی، یکی از سرمایهگذاران و یک مدیر تبلیغاتی، میگوید: «این کلاهبرداری از پروندههای هاتون گاردن، برینکسمت و سرقت بزرگ قطار هم بزرگتر است.»
«فلوتزن سحرآمیز جواهرات»
واشی دومینگز با فروش الماس به ثروتمندان به شهرت رسید و با گسترش معاملاتش، اعتبارش افزایش یافت.
او در برنامه «دیس مورنینگ» (This Morning) شبکه آیتیوی در حال گفتوگو با هالی ویلوبی و فیلیپ اسکافیلد، یک تخممرغ کریستالی در دست گرفت و مدعی شد که این قطعه متعلق به یک میلیاردر در کانادا است و ۷ میلیون دلار (۵ میلیون پوند) ارزش دارد.
ویل هیوارد، مدیر سابق فروشگاه واشی، میگوید: «واشی شخصیتی بسیار پویا و کاریزماتیک است. او تقریباً مثل “فلوتزن سحرآمیز” دنیای خردهفروشی جواهرات بود.»
تا سال ۲۰۱۷، آقای دومینگز دیگر فقط یک دلال الماس برای ثروتمندان نبود. او به یک برند بزرگ تبدیل شده بود و فروشگاههای واشی در لندن، بیرمنگام و منچستر شعبه داشتند.
آقای دومینگز ادعا میکرد که تجربهای متفاوت از خرید جواهرات ارائه میدهد، جایی که مشتریان میتوانند با طراحان همکاری کنند و از نزدیک شاهد ساخت جواهرات خود در محل باشند. به آنها وعده الماسهای باکیفیت و گرانقیمت با قیمتی مناسبتتر داده شده بود.
آقای موزینسکی میگوید: «واشی فردی بسیار جذاب، باهوش و باوقار بود و درباره تمام جزئیات کسبوکارش بسیار مسلط و آگاهانه صحبت میکرد.»
واشی دومینگز برای پشتیبانی از ایدههایش، طرحهای تجاری و حسابهای مالی دقیقی ارائه میداد. او حتی توانست سرمایهگذاران باتجربهای مانند کلایو اشلی، رئیس سابق فروشگاه زنجیرهای ساندویچ پرت، و جان کادول، میلیاردر صنعت تلفن همراه را فریب دهد.
مارک اشنایدر، مدیر اجرایی رسانهای که یکی از بنیانگذاران جیبی نیوز است، تصمیم گرفت حدود یک میلیون دلار (۷۵۰ هزار پوند) در طرحهای او سرمایهگذاری کند. او میگوید: «همه چیز خوب به نظر میرسید. چند فرد باهوش از همین حوالی هم در این معامله بودند، من هم بر همین اساس وارد شدم.»
به نظر میرسید کسبوکار در حال رونق گرفتن است. سال ۲۰۲۱، آقای دومینگز یک فروشگاه بزرگ جدید را در مکانی عالی در کاونت گاردن، مرکز لندن، افتتاح کرد. به گفته کارکنان، این فروشگاه با تجهیزات گرانقیمت، یک صفحه نمایش بزرگ و یک مبل ۱۱ هزار دلاری (هشت هزار پوند)، به شکلی مجلل آراسته شده بود.
اما کارکنان حاضر در فروشگاه متوجه شدند که یک جای کار ایراد دارد.
شارلوت پل، تحلیلگر سابق داده در شرکت واشی، میگوید: «بعد از اینکه زرق و برق اولیه فروشگاه از بین رفت، روزی شاید فقط دو، سه یا چهار نفر مراجعهکننده داشتیم، آنهم در یکی از شلوغترین میدانهای لندن.»
آقای دومینگز تلاش کرد تا با فریب سرمایهگذاران، پول بیشتری جذب کند و به کارکنان دستور میداد تا نقش مشتری را بازی کنند که فروشگاه شلوغ به نظر برسد.
در یک ایمیل دلیل این کار را روشن کرده بود: «این درخواست مستقیماً از طرف واشی است، چون در حال مذاکرات مهم با سرمایهگذاران بزرگ است و احتمال بازدیدهای سرزده آنها به فروشگاه وجود دارد.»
به کارکنان فروش که هیچ تجربهای در ساخت جواهرات نداشتند، گفته شده بود که پشت میز کار بنشینند و وانمود کنند در حال طلاسازی یا نگینکاری الماس هستند.
ویل هیوارد میگوید: «این یک نمایش کاملاً حسابشده بود که آقای واشی برای مشتریان اجرا میکرد تا نشان دهد سفارشهای زیادی دارند و سرشان شلوغ است؛ و به این ترتیب آنها را متقاعد کند که چرا باید روی واشی سرمایهگذاری کنند؛ همهاش ظاهرسازی بود.»
به گفته کارکنان، مشتریان هم فریب خورده بودند.
روی الماسها معمولاً شمارهای به نام «شماره جیا» حک میشود که اندازه و کیفیت آنها را ثبت میکند.
لزلی بیلی، که به عنوان جواهرشناس در واشی کار میکرد، میگوید این شرکت الماسهایی کوچکتر یا با کیفیت پایینتر از آنچه مشتریان پولش را پرداخت کرده بودند، خریداری میکرد و شمارههای «جیا» آنها را پاک میکرد.
اما بزرگترین ترفندی که واشی دومینگز برای فریب سرمایهگذاران استفاده کرد، در حسابهای مالی بود. ارقام ارسالشده به سرمایهگذاران و منتشر شده در اداره ثبت شرکتها، فروش بیش از ۱۳۴ میلیون دلار (۱۰۰ میلیون پوند) را در سال ۲۰۲۱ نشان میداد.
اما این اعداد نادرست بودند. اسناد داخلی نشان میدهد که فروش واقعی آن سال تنها هفت میلیون دلار (پنج میلیون پوند) بوده است؛ یعنی فقط پنج درصد ارقام اعلام شده بود.
استوارت مکفادن از شرکت تحقیقات کلاهبرداری «ریفاندی» که نماینده برخی از سرمایهگذاران است، میگوید: «تحریف کامل حسابها در این مقیاس، کاملاً غیرقابل قبول است.»
سرمایهگذاران شوکه شدند، اما فکر میکردند پولشان در امان است، زیرا در ماه فوریه برای آنها ارزشگذاریهایی ارسال شده بود که نشان میداد موجودی عظیم الماسهای شرکت ۲۱۰ میلیون دلار (۱۵۷ میلیون پوند) ارزش دارد.
اما سرمایهگذاران متوجه شدند که این هم کلاهبرداری بود. راب ویک واکر، کارشناس الماس که در آوریل برای ارزشگذاری جواهرات آورده شده بود، میگوید: «اولین سؤال ما در واقع این بود که آیا باز هم چیزی باقی مانده است یا نه؟»
ارزشگذاری الماسها و حسابهای جعلی توسط یک حسابدار واقعی تأیید شده بود: راجنیکانت پاتل که در یک دفتر کوچک در ایلفورد، شرق لندن، کار میکند.
او به نامههای ما پاسخ نداد، بنابراین من به دیدن او رفتم و پرسیدم پولهای ناپدید شده کجا رفته است. آقای پاتل گفت که نمیداند پول کجاست و نمیخواهد درباره آنچه اتفاق افتاده صحبت کند، چرا که ممکن است در روند هرگونه پرونده قضایی احتمالی علیه واشی دومینگز تأثیر بگذارد.
در پاسخ به سئوالی درباره سرمایهگذارانی که پول خود را از دست دادهاند، آقای پاتل گفت که فکر نمیکند کسی تصمیم به سرمایهگذاری را «صرفاً بر اساس حسابهای ما» گرفته باشد.
آقای پاتل گفت که نمیدانسته ارقام موجود در حسابها اشتباه است و اگر میدانست، آنها را تأیید نمیکرد: «واضح است که این خوب نیست. سهامداران و سرمایهگذاران پول خود را از دست دادهاند. من قطعاً از اینکه این اتفاق افتاده بسیار متأسفم، اما [این مسئله] هیچ ربطی به ما ندارد.»
بنجی دایمانت، مسئول تسویه حساب، میگوید طلبکاران ۲۳۰ میلیون دلار (۱۷۰ میلیون پوند) طلب دارند و بیش از ۱۳۵ میلیون دلار (۱۰۰ میلیون پوند) از این مبلغ به سرمایهگذاران مربوط میشود. آقای دایمانت مایل است از آقای دومینگز بازجویی کند، اما او ناپدید شده است.
ناپدید شدن دومینگز همچنین باعث شد بیبیسی نتواند اتهاماتی را که علیه او مطرح شده با خودش در میان بگذارد.
آقای دایمانت میگوید با بررسی صورتحسابهای بانکی متوجه شده است که واشی دومینگز در همان روزی که دادگاه دستور انحلال شرکت را صادر کرده، به دبی پرواز کرده است.
بنجی دایمانت میگوید: «ما کارآگاهان خصوصی استخدام کردهایم و گزارشهایی مبنی بر دیده شدن او وجود داشته است، اما هیچ مدرک محکمی از محل اقامت یا مکان مشخصی از او به دست نیامده است.»
زرق و برق و فریبندگی
واشی دومینگز از سرمایهگذاران، کارکنان و اداره مالیات کلاهبرداری کرده، اما گروهی که در جستجوی اوست، به شکل عجیبی کوچک است. هیچگونه تحقیقاتی از سوی پلیس یا اداره مبارزه با جرایم اقتصادی بریتانیا (اسافاو) در حال انجام نیست.
سرمایهگذاران از اینکه هیچ کاری انجام نمیشود، متعجب شدهاند. مارک اشنایدر، سرمایهگذار آمریکایی، میگوید: «واقعاً چه کار میکنید؟ در کشور شما اینهمه آدم به شکلی کاملا آشکار فریب میخورند و شما حتی برای پیدا کردن آن شخص یا رسیدگی به این کلاهبرداری تلاشی نمیکنید.»
پلیس متروپولیتن نیز به ما گفت که «هیچ ارجاعی از سوی مدیر تسویه حساب یا اداره ورشکستگی» دریافت نکرده است و در صورت دریافت ارجاع، پرونده را دوباره بررسی خواهد کرد.
مدیر تسویه حساب میگوید مجاز نیست به ما بگوید که آیا پرونده را به پلیس یا اسافاو ارجاع داده است یا خیر، اما گفت که به تمام وظایفش عمل کرده است.
سرمایهگذاران معتقدند که واشی دومینگز «جرمی بینقص» را مرتکب شده و با ثروتی هنگفت فرار کرده است.
اما مدیر تسویه حساب، که اسناد مالی را بررسی کرده، میگوید هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد او بخش زیادی از پول گمشده را برداشته است. آقای دایمانت میگوید: «آنچه در صورتحسابهای بانکی مشاهده نکردهایم، مبالغ عمده یا قابل توجهی از پول است که بهطور واضح به حسابهای خارجی یا مشابه آن منتقل شده باشد.»
مارک اشنایدر، مانند بسیاری از سرمایهگذاران، هنوز پول خود را پس نگرفته است. او هنوز نمیتواند تشخیص دهد که آیا این طرح واشی از ابتدا یک کلاهبرداری بوده است یا خیر.
او میگوید: «مطمئن نیستم که آیا این فرد وحشتزده شد چون برنامههایش طبق نقشه پیش نمیرفت یا از همان ابتدا همه چیز را به این شکل برنامهریزی کرده بود.»
آنچه میدانیم این است که واشی دومینگز از زرق و برق و تجمل برای جذب دهها میلیون دلار از سرمایهگذاران استفاده کرد.
حالا تمام پول از بین رفته و خودش نیز ناپدید شده است.
source