با ابلاغ رسمی نخستین ویرایش «مبحث بیست و چهارم مقررات ملی ساختمان» تحت عنوان انطباق شهری ساختمان، فصل تازه‌ای در پیوند میان معماری، شهرسازی و نظام فنی کشور آغاز شد؛ گامی که می‌تواند مسیر طراحی و ساخت‌وساز در ایران را به سمت ارتقای هویت، کیفیت و هماهنگی کالبد شهری هدایت کند.
ابلاغ رسمی از سوی وزیر راه و شهرسازی
به گزارش صما، حامد مانی‌فر، مدیرکل دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان، با انتشار نامه وزیر راه و شهرسازی به وزیر کشور در صفحه شخصی خود، از ابلاغ رسمی مبحث بیستوچهارم مقررات ملی ساختمان خبر داد.
در این نامه که از سوی فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی صادر شده، آمده است: «در اجرای ماده ۲۳ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب سال ۱۳۷۴، نخستین ویرایش مبحث بیستوچهارم مقررات ملی ساختمان با عنوان انطباق شهری ساختمان که مراحل تهیه، تدوین و تصویب آن در وزارت راه و شهرسازی طی شده است، ابلاغ می‌گردد. این مبحث شش ماه پس از تاریخ ابلاغ برای ساختمان‌های مشمول لازم‌الاجرا خواهد بود.»
پیوند ساختمان با محیط شهری
به گفته‌ی مانی‌فر، مبحث بیستوچهارم تازه‌ترین دستاورد نظام فنی و مقرراتی کشور است که چارچوبی جامع برای ارتباط موثر میان ساختمان و محیط شهری پیرامون آن فراهم می‌کند.
او افزود: «این مبحث در راستای اجرای ماده ۳۳ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و با هدف ارتقای کیفیت زندگی شهروندان، حفظ هویت ایرانی–اسلامی شهرها و بهبود سیما و منظر شهری تدوین شده است.»
چهار محور اصلی انطباق
در این سند فنی، ساختمان نه به‌عنوان یک واحد منفرد، بلکه به‌عنوان جزئی از کالبد سکونتگاه شهری مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس، مبحث بیست و چهارم چهار محور اصلی را به‌عنوان مبانی اجرایی خود معرفی می‌کند:
- انطباق با زمین
- انطباق کاربری
- انطباق کالبدی
- انطباق سیما و منظر شهری
این رویکرد، طراحی و ساخت ساختمان‌ها را از مرحله جانمایی تا بهره‌برداری در پیوند با ویژگی‌های محیطی، اقلیمی و فرهنگی هر شهر قرار می‌دهد.
تاکید بر هویت، اقلیم و منافع عمومی
در مقدمه مبحث بیستوچهارم آمده است: «کیفیت محیط زندگی حاصل تعامل هماهنگ اجزای کالبدی، کارکردی و اجتماعی سکونتگاه است و ساختمان‌ها باید در طراحی، اجرا و بهره‌برداری تابع قواعد انطباق با بافت شهری، اقلیم، اقتصاد زمین، هویت بومی و منافع عمومی باشند.»
بدین ترتیب، این مبحث با تاکید بر مسئولیت اجتماعی معماران و سازندگان، می‌کوشد میان فرم معماری و بستر شهری هماهنگی ایجاد کرده و به شکل‌گیری شهرهایی با هویت و سیمای یکپارچه یاری رساند.
نقطه اتصال معماری و شهرسازی
مانی‌فر با اشاره به جایگاه ویژه این مبحث در نظام مقررات ملی ساختمان گفت: «مبحث بیست و چهارم نقطه اتصال مباحث معماری و شهرسازی است و برای نخستین بار ضوابط طراحی، نظارت و صدور پروانه ساختمانی را در ارتباط با بستر شهری تعریف می‌کند. این مبحث می‌تواند به‌صورت بنیادین بر فرآیند طراحی و اجرای ساختمان‌ها و کیفیت زندگی شهری تاثیرگذار باشد.»
گامی موثر در آینده ساخت‌وساز ایران
با اجرایی شدن این مبحث طی شش ماه آینده، انتظار می‌رود شهرداری‌ها، دفاتر طراحی و نظام مهندسی استان‌ها، دستورالعمل‌های مرتبط را بازنگری کرده و هماهنگی لازم را در صدور پروانه و نظارت‌های فنی ایجاد کنند.
«انطباق شهری ساختمان» می‌تواند سرآغاز نسلی تازه از ساخت‌وساز در ایران باشد؛ نسلی که در آن، ساختمان بخشی از شهر است، نه جزیره‌ای مستقل در میان آن.
source