در حالی که رکود ساخت‌وساز و کمبود نقدینگی نفس بازار مسکن را تنگ کرده، حبیب‌الله طاهرخانی، معاون وزیر راه و شهرسازی از ابزاری سخن می‌گوید که می‌تواند گره بزرگ تامین مالی انبوه‌سازان را بگشاید؛ «اوراق گام»، ابزاری اعتباری که در صورت اصلاح و فراگیری، شاید کلید باز شدن قفل سرمایه‌گذاری در بخش مسکن باشد.
اوراق گام؛ امید تازه برای تامین مالی انبوه‌سازان
حبیب‌الله طاهرخانی، معاون وزیر راه و شهرسازی در گفت‌وگویی اعلام کرد: وزارتخانه به عنوان یک الگو، برای رفع مشکل و بهبود دسترسی مردم به نقدینگی ابزاری طراحی کرده، بانک مرکزی نیز چند سالی است ابزار مشابهی را ایجاد کرده، اما یا چندان شناخته نشده یا از نظر اجرایی روان و کارآمد نبوده است. ابزاری که بانک مرکزی معرفی کرده، اوراق گام نام دارد که به دلیل ایرادات و اشکالات موجود در آن، مورد استفاده گسترده قرار نگرفته است. وزارتخانه در تلاش است با اصلاح ایرادات موجود در اوراق گام، زمینه استفاده گسترده‌تر از این ابزار مالی را برای سازندگان فراهم کند.
طاهرخانی توضیح داد که اوراق گام، اعتباری در اختیار انبوه‌سازان قرار می‌دهد تا بتوانند مصالح و نهاده‌های ساختمانی موردنیاز خود را تهیه کرده و در سررسید مشخص (معمولا یک‌ساله)، این اوراق توسط فروشندگان نقد می‌شود. به گفته طاهرخانی، این سازوکار اگر به‌درستی اجرا شود، می‌تواند بخش قابل توجهی از مشکلات تامین مالی پروژه‌های ساختمانی را مرتفع کند.
«طرح جامع مسکن»؛ از نیازسنجی تا نوسازی بافت‌های فرسوده
به گفته معاون وزیر، طرح جامع مسکن در دو فاز طراحی شده است:
- فاز نخست شامل آسیب‌شناسی، نیازسنجی و تحلیل وضعیت بازار مسکن است.
- فاز دوم به تدوین برنامه‌ها و سیاست‌های اجرایی اختصاص دارد که بر مبنای آمایش سرزمین، شرایط اقتصادی خانوار و ظرفیت نظام بانکی طراحی می‌شود.
این طرح علاوه بر شناسایی نیاز واقعی خانوارها با توجه به تحولات جمعیتی و تغییر سبک زندگی، موضوعاتی چون تامین مالی انبوه‌سازان، نقشه راه همکاری با بانک‌ها و نوسازی بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی را نیز دربر می‌گیرد.
پوشش تمام دهک‌ها؛ از مسکن حمایتی تا خودمالکی
طاهرخانی تاکید کرد: خروجی نهایی طرح جامع مسکن باید تمام دهک‌های درآمدی جامعه را دربرگیرد. در این چارچوب، بخشی از برنامه‌ها به مسکن حمایتی برای اقشار کم‌درآمد اختصاص می‌یابد، بخشی دیگر به حمایت‌های هدفمند برای دهک‌های متوسط و اقشار پردرآمد نیز با اتکا به توان مالی خود می‌توانند نیاز مسکن‌شان را به‌صورت مستقل برطرف کنند.
نوسازی بافت فرسوده؛ محور اصلی سیاست‌های مسکن
او با اشاره به فرسودگی گسترده در بافت‌های شهری گفت: «یکی از محورهای اصلی طرح جامع، نوسازی بافت‌های فرسوده و ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی است.»
به گفته وی، وزارتخانه در تلاش است تا سازندگان و سرمایه‌گذاران را به سمت مشارکت در این حوزه سوق دهد تا علاوه بر ارتقای کیفیت زندگی، دسترسی به مسکن ایمن و مناسب برای همه اقشار تسهیل شود.
آغاز طرح «مسکن استیجاری» از ماه آینده
معاون وزیر راه و شهرسازی از اجرای طرح «مسکن استیجاری» خبر داد و گفت: «در مجموع ۳۰ هزار واحد مسکونی در قالب قراردادهای کوتاه‌مدت و بلندمدت در اختیار مستاجران واجد شرایط قرار می‌گیرد؛ اولویت نیز با زوج‌های جوان است.»
او افزود که منابع مالی این طرح از طریق سازمان ملی زمین و مسکن و شرکت شهرهای جدید تامین شده و متقاضیان از ماه آینده می‌توانند برای ثبت‌نام اقدام کنند.
تغییر سبک زندگی و تاثیر آن بر نیاز واقعی مسکن
طاهرخانی با اشاره به تغییرات اجتماعی و جمعیتی جامعه گفت: «کمیته راهبری طرح جامع مسکن در حال جمع‌بندی نهایی درباره میزان نیاز واقعی کشور به واحدهای مسکونی است. عواملی مانند پیری جمعیت، مهاجرت، ازدواج مجدد و تغییر الگوی خانوار در دهه آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در سیاست‌گذاری‌های آتی خواهد داشت.»
تورم اجاره و قیمت مسکن در مسیر نزول
به گفته معاون وزیر، در چهار ماه نخست امسال، نرخ تورم اجاره کمتر از تورم عمومی بوده است؛ تورم اجاره در تیرماه ۲ درصد ثبت شد، در حالی که ماه قبل از آن ۳.۲ درصد بود.
او افزود: «تورم قیمت مسکن نیز روندی کاهشی داشته و در بخش مسکن لوکس حتی شاهد افت محسوس قیمت بوده‌ایم.»
source