به گزارش اخبار ساختمان، ترکیب کاهش تولید و افت معاملات، تعادل بازار مسکن را برهم زده است. در حالی که قدرت خرید خانوارها به شدت تضعیف شده، سازندگان نیز تمایلی به شروع پروژه های جدید ندارند و نتیجه، توقف چرخه عرضه و تقاضا در بخش مسکن است. این رکود طولانی به زیان هر دو طرف بازار تمام شده و نشانه های بحران را بیش از پیش نمایان کرده است.

برخی نمایندگان مجلس اعلام کرده اند که کشور با کمبود حدود هفت میلیون واحد مسکونی مواجه است، رقمی که اگر از اوایل دهه ۹۰ با ساخت سالانه یک میلیون واحد جبران می شد، امروز بحران به این نقطه نمی رسید.

تولید مسکن در سراشیبی سقوط

در شرایط فعلی، نابسامانی اقتصادی روند ساخت و ساز را به حداقل رسانده است، به‌ ویژه در شهرهای بزرگ که هزینه ها چند برابر شده و بازدهی ساخت کاهش یافته است.

با وجود آنکه کیفیت بناها نسبت به سال های گذشته افت نکرده، کمیت ساخت و ساز به شدت عقب مانده و سازندگان به دلیل نبود صرفه اقتصادی، از بازار خارج می شوند. این روند می تواند پیامدهای بلند مدت و پیچیده ای برای اقتصاد مسکن داشته باشد.

انباشت تقاضا هشدار جدی به سیاستگذاران

سیامک پیربابایی، عضو هیات مدیره انجمن صنعت ساختمان، با اشاره به حجم بالای تقاضای سرکوب شده تأکید می کند که برنامه ساخت سالانه یک میلیون واحد در دولت سیزدهم بر اساس مطالعات کارشناسی تدوین شده بود.

او معتقد است مساله اصلی، تبدیل نیاز به تقاضای واقعی است، یعنی ایجاد شرایطی که متقاضیان بتوانند قدرت خرید و امکان ورود به بازار داشته باشند.

تسهیلات ناکافی گره اصلی بازار مسکن

به گفته پیربابایی، در بسیاری از کشورها تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد مبلغ مسکن به صورت پیش پرداخت دریافت می شود و باقی هزینه با وام های بلندمدت تأمین می شود. او پیشنهاد می کند دولت برای کنترل بحران، علاوه بر وام خرید، تسهیلات ویژه برای مسکن استیجاری را نیز توسعه دهد تا بخشی از نیاز فوری خانوارها پاسخ داده شود.

کند شدن آهنگ رشد قیمت مسکن

کارشناسان مسکن معتقدند سرعت افزایش قیمت در این بخش، نسبت به رشد ۴۰ درصدی تورم عمومی، کمتر بوده است. اما هشدار می دهند که کاهش عرضه در سال های آینده می تواند بازار را با جهش های قیمتی جدید روبه‌رو کند و مشکلات را چند برابر سازد.

سود غیرمنطقی سازندگان هشدار برای آینده

پیربابایی می گوید نمی توان رقم مشخصی برای سود سازنده ها تعیین کرد، اما شرایط فعلی سودهای ناهمگون و پرریسکی ایجاد کرده که انگیزه فعالیت سازندگان را کاهش داده است. او هشدار می دهد اگر این روند ادامه یابد، خروج تدریجی سازندگان به بحرانی بزرگتر تبدیل خواهد شد.

کیفیت ساخت حفظ شد کمیت سقوط کرد

با وجود رکود، کیفیت ساخت و ساز به دلیل استفاده از فناوری های نوین ساختمانی و ارتقای دانش مهندسی همچنان در سطح مطلوبی باقی مانده است، اما فاصله میان کیفیت مطلوب و کمیت ناکافی، معضل اصلی بازار امروز مسکن است. جامعه به سمت مصرف مسکن با کیفیت حرکت کرده، اما ظرفیت ساخت پاسخگوی تقاضای انباشته نیست.

اقتصاد آنلاین