سرویس تاریخ «انتخاب»: کتاب ماموریت آمریکایی‌ها در ایران اثر آرتور میلسپو ترجمۀ حسین ابوترابیان در سال ۱۳۵۶ است.

آرتور میلسپو متولد مارس ۱۸۸۳ در روستایی در میشیگان، حقوقدان و کارشناس مالی آمریکایی که در سالهای ۱۹۲۲-۱۹۲۷ و ۱۹۴۲-۱۹۴۵ برای اصلاح مالیه به استخدام دولت ایران درآمد. او دانش آموخته (دکترای) دانشگاه جانز هاپکینز و (کارشناسی ارشد) دانشگاه ایلینوی بود‌..

محکم کردن ریسمان  

بر فرض اشخاص با حسن نیت انتظار داشتند که شوروی ها با عقب نشینی شرکت‌های نفت انگلیسی و آمریکایی یا قربانی کردن ساعد یا عقیم کردن هیئت، ساکت شوند. رویدادهای بعدی نشان داد که این اشخاص چقدر دچار اشتباه بوده اند. روسیه همچنان در اجرای نقشه هایش پیش رفت و البته همانند گذشته آنها را در زیر پرده نگاه داشت ولی ظاهراً به تلاشهایش افزود تا قبل از تاریخ دوم دسامبر ١٩٤٦ که به موجب پیمان سه جانبه برای تخلیه نیروهای متفقین پیش بینی شده بود آنها را عملی سازد.  

وقایع سال ۱۹۴۵ در اصل و نتیجه چندان تفاوتی با آنچه در ١٩٤٣ و ١٩٤٤ روی داد، نداشت. در خلال این دو سال مقامات ایرانی اقدامات روسها را با نادیده گرفتند یا مورد تأیید قرار دادند یا ضمن گفت و گوهای در گوشی ابراز نگرانی کردند و در عین حال سیاست ترضیه خاطر را توصیه و اجرا کردند و آن را به من هم تحمیل نمودند. در یک مورد من به نخست وزیر و وزیران اظهار داشتم که تنها راه جلب احترام روسها محکم ایستادن در دفاع از حقوق و منافعشان است. از این لحاظ تعداد بسیار کمی از من پشتیبانی کردند. برعکس آنها خودشان را آماده سازش با روسها جلوه داده و طوری وانمود می کردند که من تنها مانع پذیرفتن شرایط روسها هستم. پس از دو سه سال موافقت ضمنی با دخالت و تجاوز اکنون نمایش تقوا و میهن پرستی تا اندازه ای دشوار بود.

ایرانیان بلند پایه و دون پایه به اجرای سیاست شوروی کمک یا با آن تشریک مساعی میکردند، افزون بر آن اوضاع و احوال ایران بهانه های متعددی در اختیار عشایر و روستانشینان گذاشته بود که به روسها پناه ببرند و توجیه کافی برای شورش و طغیان خود بر ضد دیوانسالاران تهران آماده کرده و بذر را پاشیده بودند تا روسها به موقع به کشت و زرع حاصل خیزی دست بزنند.