انتظارها برای گشایش در بازار اجاره‌بها رو به پایان است. اگر از فشارهای سنگین اجاره‌نشینی خسته شده‌اید و به دنبال راهی مطمئن برای تأمین سرپناه هستید، خبرهای خوشی در راه است. وزارت راه و شهرسازی سرانجام از آغاز فرآیند ثبت نام مسکن استیجاری طی یکی دو ماه آینده خبر داد؛ طرحی ضربتی که قرار است برخلاف مدل‌های پیشین، بدون نیاز به آورده‌های سنگین میلیونی، کلید خانه را به دست زوج‌های جوان و اقشار کم‌درآمد برساند. اما آیا شما واجد شرایط این فرصت طلایی هستید؟

تأمین مالی هوشمند: املاک لوکس دولت برای مسکن مردم

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پروژه‌های مسکن دولتی، همواره کمبود منابع مالی بوده است. اما در طرح جدید، دولت استراتژی متفاوتی را در پیش گرفته است. حبیب‌الله طاهرخانی، معاون وزیر راه و شهرسازی، اعلام کرده است که بودجه لازم برای تملک ۱۰ هزار واحد مسکونی اولیه، نه از جیب مردم، بلکه از طریق فروش و تهاتر املاک لوکس و دارایی‌های مازاد وزارتخانه تأمین خواهد شد.

این اقدام هوشمندانه با هدف تأثیرگذاری سریع بر بازار اجاره مسکن و ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضا طراحی شده است. برخلاف پروژه‌های بلندمدت ساخت‌وساز، این ۱۰ هزار واحد در کوتاه‌مدت وارد چرخه مصرف شده تا اثرات آن در تشویق به ازدواج و کاهش فشار بر مستأجران به سرعت ملموس شود.

چه کسانی در اولویت ثبت نام مسکن استیجاری هستند؟

شاید مهم‌ترین سوال متقاضیان این باشد که “آیا من مشمول این طرح می‌شوم؟”. جامعه هدف اصلی در این پروژه، کسانی هستند که در طرح‌های خرید ملکی مانند طرح نهضت ملی مسکن به دلیل ناتوانی در پرداخت اقساط و آورده اولیه جا مانده‌اند. اولویت‌بندی متقاضیان بر اساس معیارهای زیر انجام می‌شود:

• زوج‌های جوان: کسانی که حداکثر ۵ سال از تاریخ ازدواج آن‌ها گذشته باشد و فاقد مسکن شخصی باشند.
• دهک‌های درآمدی: این طرح دهک‌های ۱ تا ۶ جامعه را پوشش می‌دهد، اما اولویت واگذاری با دهک‌های ۱ و ۲ (اقشار بسیار کم‌درآمد) است.

تجربه سال‌های اخیر نشان داده که مدل‌های سنتی مالکیت مسکن نتوانسته‌اند چتر حمایتی موثری برای دهک‌های پایین باشند؛ بنابراین، مدل ثبت نام مسکن استیجاری به عنوان راهکاری پایدارتر، سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر جایگزین شده است.

سامانه ثبت نام و شفافیت در واگذاری

نگرانی از وجود رانت یا پارتی‌بازی در واگذاری واحدهای دولتی همیشه وجود داشته است. وزارت راه و شهرسازی برای رفع این دغدغه، تمامی مراحل را مکانیزه کرده است. متقاضیان باید منتظر اطلاعیه رسمی باشند تا از طریق «سامانه جامع طرح‌های حمایتی مسکن» اقدام به نام‌نویسی کنند.

ارزیابی شرایط متقاضیان (مانند وضعیت تأهل و دهک درآمدی) به صورت کاملاً سیستمی و شفاف انجام می‌شود تا امکان هیچ‌گونه مداخله انسانی در فرآیند انتخاب افراد وجود نداشته باشد.

برنامه بلندمدت: تمرکز بر بافت فرسوده و مشارکت سازندگان

دولت تنها به ۱۰ هزار واحد اولیه بسنده نکرده است. فاز دوم و میان‌مدت این طرح، بر روی ساخت مسکن جدید با تمرکز بر بافت‌های فرسوده شهری استوار است. استفاده از زمین‌های دولتی و زیرساخت‌های موجود در بافت‌های فرسوده، هزینه تمام‌شده را به شدت کاهش می‌دهد.

فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، تأکید کرده است که برای ترغیب انبوه‌سازان به فعالیت در این مناطق، دولت تضمین می‌دهد بخشی از واحدهای ساخته شده توسط بخش خصوصی را خریداری یا به صورت تضمینی اجاره کند. این سیاست دو سر برد، هم ریسک سرمایه‌گذاری را برای سازندگان کاهش می‌دهد و هم عرضه مسکن استیجاری را در بلندمدت تضمین می‌کند.