شهرداری تهران با رونمایی از طرح تازهای با عنوان «خانهریز»، امکان خرید سانتیمتری ملک را برای عموم شهروندان فراهم کرده؛ طرحی که بهگفته مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری تهران، قرار است مشارکت عمومی در پروژههای شهری را تسهیل کند، اما در مقابل با واکنشهای انتقادی جدی از سوی برخی کارشناسان مسکن روبهرو شده است.
شهرداری تهران از طرح جدیدی با عنوان «خانهریز» رونمایی کرده که هدف آن فراهمسازی امکان خرید امتیاز یکصدم مترمربع از یک ملک مشخص برای شهروندان است. نوید خاصهباف، مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهر تهران در نشست خبری اصحاب رسانه اعلام کرد که در این شیوه، آپارتمانی که هنوز ساخته نشده، قیمتگذاری خواهد شد و شهروندان میتوانند به صورت سانتیمتری در آن مشارکت کنند.
بهگفته او، این طرح با هدف مشارکت مستقیم مردم در پروژههای اقتصادی شهری طراحی شده و قرار است ابتدا در املاک منطقه ۵ اجرا شود. خاصهباف تاکید کرد که قیمت نهایی «خانهریز» براساس میانگین قیمت ملک محاسبه میشود و امکان مشاهده روند پیشرفت پروژهها در سامانه شهرزاد فراهم خواهد بود.
او همچنین گفت با وجود ریسکهای اقتصادی، این سرمایهگذاری در نهایت به دارایی ملکی برای افراد تبدیل خواهد شد و محدود به ساکنان تهران نیست. مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری اعلام کرده است که امکان توسعه این الگو به بخشهای دیگری مانند هتلها، مراکز تجاری و حتی طرحهای گردشگری نیز در آینده بررسی خواهد شد.
واکنش منتقدان
رونمایی رسمی این طرح با واکنشهای انتقادی در حوزه مسکن همراه بود. منتقدان معتقدند فروش سانتیمتری مسکن نهتنها راهحلی برای خانهدار شدن مردم محسوب نمیشود، بلکه بیشتر به جذب سرمایههای خرد بدون ارائه پشتوانه حقوقی مشخص شباهت دارد.
ایرج رهبر، کارشناس حوزه مسکن و رئیس انجمن صنفی انبوهسازان تهران، با اشاره به رکود و افت توان خرید مردم، اجرای این طرح را «غیرکارشناسی» عنوان کرده و معتقد است این اقدام کمکی به حل بحران مسکن نمیکند. به گفته او، ممکن است اجرای چنین طرحهایی تنها ابزاری برای تامین نقدینگی سازندگان باشد و سهم شهروندان عملا مالکیت مشخصی بر واحدهای ساختمانی ایجاد نکند؛ موضوعی که احتمالا میتواند در آینده مشکلات حقوقی بههمراه داشته باشد.
رهبر همچنین تاکید کرده که شهرداری بهطور اصولی اختیار دخالت در ساختوساز بخش خصوصی را ندارد و چنین اقداماتی صرفا باید محدود به املاک تحت اختیار شهرداری باشد.
