به گزارش اخبار ساختمان، صنعت بازی الان شده یه غول جهانی، اما تهِ همه‌چی هنوز برمی‌گرده به همون بازی‌های ساده و خلاقانهٔ دههٔ ۷۰ و ۸۰. همون موقع‌ها بود که کلی از ایده‌ها، شخصیت‌ها و سبک‌های بازی ساختن که هنوز هم تو بازی‌های جدید می‌بینیم. خیلی‌ها هنوز می‌رن سراغ اون بازی‌های قدیمی، نه فقط واسه خاطره‌بازی، بلکه چون واقعاً هنوز هم باحال و قابل‌فهمن و نسبت به زمان خودشون خیلی خفن ساخته شده بودن. چه کسی اون دوران با آرکیدها بزرگ شده باشه، چه تازه چند سال پیش با بازی‌های قدیمی آشنا شده باشه، این بازی‌ها یه سادگی جذابی دارن که هنوزم راحت می‌شه باهاشون حال کرد.

شروع کنسول‌ها و آرکیدهای اولیه

اواخر دههٔ ۷۰ و اوایل ۸۰ دورهٔ «بزن ببین چی می‌شه» بود. سازنده‌ها سخت‌افزار خیلی محدودی داشتن و مجبور بودن با طراحی خلاقانه کمبودها رو جبران کنن. واسه همین بازی‌ها معمولاً یه سری قانون ساده، تصمیم‌گیری سریع و تکرارهای لذت‌بخش داشتن. آتاری 2600 بازی رو آورد تو خونه‌ها و آرکیدها هم توی پاساژ و مغازه‌ها هیجان و رقابت رو پخش کردن.

بازی‌های اون موقع موفق بودن چون مستقیم و ساده بودن: یکی دو دکمه، هدف‌های معلوم، سختی که کم‌کم بیشتر می‌شد. خیلی‌ها نمی‌دونن که کلی از چیزهایی که امروز تو بازی‌ها عادیه—مثل رکورد زدن، مسابقه زمانی، یاد گرفتن الگوها و سیستم ریسک—همه‌شون همون موقع شکل گرفته. وقتی دوباره می‌ری سراغ اون بازی‌ها، می‌بینی چقدر از زبان بازی‌ها همون موقع‌ها مشخص شده بوده.

سگا: پایه‌های سرعت و واکنش سریع

قبل اینکه سگا بیفته تو رقابت با نینتندو، داشت تو آرکیدها می‌درخشید. بازی‌های اول سگا خیلی روی سرعت و واکنش سریع تکیه داشتن. کنسول‌هایی مثل SG-1000 و Master System هم همین حس رو به خونه بردن.

با بهتر شدن سخت‌افزار سگا، بازی‌ها هم بهتر و رنگی‌تر شدن. تمرکزشون همیشه روی گرافیک شاد، موزیک انرژی‌دار و گیم‌پلی سریع بود. مرحله‌ها کوتاه بودن و خیلی راحت می‌شد هی تکرارشون کرد؛ هم برای تازه‌کارها خوب بود، هم برای کسایی که می‌خواستن رکورد خودشونو بهتر کنن. این سبک طراحی همون ادامهٔ سبک آرکیدی دههٔ ۸۰ بود: یعنی «بازی کن تا یاد بگیری»، نه اینکه کلی آموزش بخونی.

وقتی امروز می‌ری سراغ بازی‌های قدیمی سگا، می‌فهمی اون سادگی کاملاً عمدی بوده. با وجود محدودیت‌ها، بازی‌ها هنوزم نرم، قابل‌فهم و سرگرم‌کننده‌ان.

ماریو: استاندارد پلتفرمرهای یه نسل

سری ماریوی نینتندو تو دههٔ ۸۰ شد معیار پلتفرمرهای خوب. از Donkey Kong شروع شد و با Super Mario Bros. ترکوند. ماریو استانداردهایی مثل کنترل خوب، ریتم مناسب و طراحی مرحلهٔ منطقی درست کرد. طراحی مرحله‌ها معمولاً این‌جوری بود: یه چیز جدید معرفی می‌کرد، چند بار تکرارش می‌کرد، بعد یه نسخه سخت‌ترش رو جلو بازیکن می‌ذاشت.

دنیاهای ماریو از شکل‌های ساده و رنگ‌های روشن ساخته شده بودن، که کمک می‌کرد بازیکن سریع بفهمه چی به چیه. پاورآپ‌ها مثل قارچ و فایرفلاور هم بدون اینکه بازی رو پیچیده کنن، یه حس پیشرفت می‌دادن. موسیقی هم که همیشه پایهٔ ثابت جذابیت مراحل بود.

حتی امروز هم ماریوهای قدیمی خیلی خوب جواب می‌دن. کنترل‌ها دقیقن، مراحل هم‌چنان الگوی طراحی به حساب میان، و چون بازی‌ها کوتاهن، برای سشن‌های سریع عالی‌ان.

سونیک: سبکی جدید!

سونیک اوایل دههٔ ۹۰ اومد، ولی مدل ساختش کاملاً از بازی‌های آرکیدی سگای دههٔ ۸۰ الهام داشت. سونیک یه جور تغییر فاز بود: از پلتفرمر آهسته به یه بازی سریع با ممنتوم. بازیکن باید با سرعت و مسیرهای مختلف بازی می‌کرد. سونیک تبدیل شد به نماد سگا—پرسرعت، انرژی‌دار و چشمگیر.

چیزی که سونیک رو خاص می‌کرد، حس «جریان» بود: سرازیری، لوپ، مسیرهای چندلایه. برعکس ماریو که پرش دقیق مهم بود، اینجا سرعت و زمین مهم‌تر بود. این طراحی هم سخت‌افزار جنسیس رو تا حد ممکن فشار داد و هم دل کسایی رو برد که بازی سریع می‌خواستن.

وقتی سونیک رو کنار بازی‌های دههٔ ۸۰ می‌ذاری، می‌بینی یه جور ادامهٔ تکامل‌یافتهٔ همون اصوله: کنترل ساده، بازخورد فوری، و الگوهایی که با تکرار بهتر می‌شی.

چرا بازی‌های قدیمی هنوز جذابن؟

با اینکه بازی‌ها امروز خیلی پیچیده شدن، کلی از ایده‌های پایه‌ای دههٔ ۷۰ و ۸۰ هنوزم استفاده می‌شن. اون بازی‌ها تعادل خوبی بین ریسک و پاداش داشتن، مکانیک‌هاشون محکم بود، و نشونه‌های بصریشون واضح. سادگی‌شون هم انتخابی بود، نه ضعف.

یاد گرفتنشون آسونه. یکی بعد از ده سال هم می‌تونه دسته رو برداره و تو چند ثانیه همه‌چی دستش بیاد. همین باعث می‌شه برای هر دو گروه—قدیمی‌ها و تازه‌کارها—دلپذیر باشن. خیلی‌ها هم برمی‌گردن سراغشون چون چالششون رو راست و مستقیمه: وقتی الگوها رو بفهمی، فقط مهارت خودته که پیشرفت رو تعیین می‌کنه. و اگر کسی بخواد دوباره این بازی‌ها رو تجربه کنه، در این صفحه می‌تونه دانلودشون کنه و نیازی نیست دنبال دستگاه‌های قدیمی بگرده.

تاثیر ادامه‌دار سگا، ماریو و سونیک

تاثیر این بازی‌ها خیلی بیشتر از زمان انتشارشونه. سازنده‌ها هنوز طراحی مرحله‌های ماریو، سرعت سونیک و جریان بازی‌های اولیهٔ سگا رو بررسی می‌کنن. کلی از بازی‌های مستقل هم شبیه همون دوران ساخته می‌شن، چون هنوزم بازیکن‌ها بازیِ واضح و بدون شلوغی رو دوست دارن.

سگا سبک بازی‌های سریع رو ساخت. ماریو استاندارد پلتفرمرها شد. سونیک هم مفهوم حرکت سریع رو عوض کرد. با هم، نشون می‌دن اوایل دنیای بازی چقدر پر از خلاقیت و آزمایش بوده.