به گزارش صما، اعضای شورای اسلامی شهر تهران با تاکید بر لزوم واگذاری اختیارات مدیریت شهری به شهروندان، اصلاح ساختاری فرایند بودجهریزی شهرداری تهران را ضرورتی اجتنابناپذیر دانستند و خواستار حرکت از الگوی سنتی به سمت بودجهریزی منطقهمحور و محلهمحور شدند؛ رویکردی که میتواند عدالت فضایی و کیفیت زندگی شهروندان را تقویت کند.
مشارکت شهروندان در مدیریت شهری؛ تجربه «من شهردارم»
در جریان جلسه اخیر شورای شهر تهران، پرویز سروری با اشاره به تجربه اجرای طرحهایی مانند «من شهردارم» و «شهرداران مدارس»، این برنامهها را نمونهای از واگذاری اختیارات مدیریت شهری به شهروندان دانست. به گفته وی، این فرایندها ضمن تقویت مشارکت مردمی، موجب آشنایی نسل جدید با سازوکارهای مدیریتی و مسئولیتپذیری اجتماعی شده است.
وی با بیان اینکه انتخاب شهرداران مدارس در فضایی مردمی و شفاف انجام شده، این اقدام را گامی مثبت در مسیر نقشآفرینی شهروندان در مدیریت شهر توصیف کرد.
توجه به عدالت اجتماعی در خدمات شهری
رییس کمیتههای اجتماعی و ورزش شورای شهر تهران همچنین به موضوع سرویس مدارس دانشآموزان استثنایی اشاره کرد و گفت درحالیکه سال گذشته برای این بخش ۷ میلیارد تومان هزینه شده بود، امسال رقم ۳۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. به گفته وی، این اقدام موجب شده دانشآموزان دارای مشکلات حرکتی، برای حضور در مدارس با مانعی مواجه نباشند و این عملکرد باید بهصورت شفاف به شهروندان ارائه شود.
بودجه شهرداری؛ فراتر از یک سند مالی
در ادامه جلسه، زهرا شمس احسان با تاکید بر نقش راهبردی بودجه شهرداری، آن را مهمترین ابزار سیاستگذاری و توزیع عادلانه منابع در مدیریت شهری دانست. وی تصریح کرد بودجه نهتنها یک سند مالی، بلکه بازتابدهنده رویکرد مدیریت شهری نسبت به عدالت، کارآمدی و پاسخگویی است.
ناهمگنی تهران و چالش تخصیص یکسان منابع
شمس احسان با اشاره به ناهمگنی شدید شهر تهران از نظر جمعیتی، اجتماعی، کالبدی و فرهنگی، گفت با وجود این تفاوتها، بخش قابل توجهی از فرایند تخصیص بودجه در سالهای گذشته همچنان بر شاخصهای محدود و یکسانسازی مانند جمعیت و مساحت مناطق استوار بوده است. به گفته وی، این رویکرد اگرچه ساده است، اما پاسخگوی نیازهای واقعی مناطق و محلات نیست و به تداوم نابرابریهای فضایی و اجتماعی منجر میشود.
ضرورت بودجهریزی منطقهمحور و محلهمحور
رییس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران با تاکید بر لزوم اصلاح ساختاری فرایند بودجهریزی، خواستار استقرار مدل بودجهریزی منطقهمحور و محلهمحور مبتنی بر شاخصهای چندگانه شد. وی پیشنهاد داد تخصیص اعتبارات بر دو پایه «بودجه پایه» و «بودجه متغیر» انجام شود.
به گفته شمس احسان، بودجه پایه باید حداقل استانداردهای خدمات شهری را برای همه مناطق تضمین کند و از بروز محرومیت مطلق جلوگیری شود، درحالیکه بودجه متغیر بر اساس شاخصهایی مانند سطح محرومیت نسبی، سرانههای خدماتی، آسیبپذیری اجتماعی و فاصله وضعیت موجود تا مطلوب تخصیص یابد.
نقد الگوهای فعلی بودجهریزی مشارکتی
وی همچنین با انتقاد از شیوههای فعلی مشارکتجویی در بودجهریزی، تاکید کرد برخی طرحها اگرچه با عنوان مشارکت مردمی معرفی میشوند، اما در عمل با اصول واقعی بودجهریزی مشارکتی فاصله دارند. به گفته او، در این الگوها نقش شهروندان به اولویتبندی پروژههای از پیش تعیینشده محدود شده و مشارکت در مسئلهیابی و خلق ایده کمرنگ است.
مشارکت واقعی؛ از محلات تا تصمیمسازی
عضو شورای شهر تهران تاکید کرد مشارکت واقعی زمانی محقق میشود که شهروندان، نهادهای محلی و سازمانهای مردمنهاد بهعنوان کنشگران فعال در شناسایی نیازها، تعریف پروژهها و تدوین راهحلها حضور داشته باشند. وی پیشنهاد داد سهم مشخصی از بودجه مناطق به پروژههای مشارکتی واقعی اختصاص یابد و این سازوکار با محوریت نخبگان و معتمدین محلی طراحی شود.
انتظار شورا از شهرداری تهران
شمس احسان در پایان با اشاره به تلاشهای انجامشده در معاونت برنامهریزی شهرداری در فاز چهارم طرح «من شهردارم»، اظهار کرد انتظار میرود شهرداری تهران در لایحه بودجه سنواتی، چارچوبی جامع برای بودجهریزی منطقهمحور و محلهمحور مبتنی بر شاخصهای چندگانه تدوین و به شورای اسلامی شهر تهران ارائه کند.
source