معماری و ساخت خانه بروجردی‌ها داستان عاشقانه‌ای در دل خود دارد. حاج‌آقا حسن بروجردی برای فرزندش سیدمهدی از دختر حاج سیدجعفر طباطبایی خواستگاری می‌کند. پدر دختر که از بزرگ‌ترین تاجران کاشان و صاحب عمارت معروف خانه طباطبایی‌ها بود اعلام می‌کند درصورتی به این وصلت رضایت می‌دهد که داماد خانه‌ای هم‌تراز با خانه پدری عروس داشته باشد.
حاج‌آقا حسن بروجردی و پسرش هم شرط ازدواج را قبول می‌کنند و تنها بعد از چند روز، در محله سلطان امیراحمد و در نزدیکی خانه پدری عروس فرایند ساخت‌و‌ساز خانه‌ای به زیبایی خانه طباطبایی‌ها را آغاز می‌کنند. از علی مریمی کاشانی، صنیع‌الملک و کمال‌الملک می‌خواهند تا هنر بی‌نظیر خود را به‌کارگیرند و زیباترین عمارت را برای ورود تازه عروس مهیا کنند. غافل از اینکه ساخت باشکوه‌ترین خانه قجری زمان بسیاری می‌طلبد و این عمارت فوق‌العاده به این زودی‌ها آماده سکونت نیست. ازدواج سر می‌گیرد و باتوجه‌به آماده‌نبودن منزل داماد و همچنین عظمت عمارت طباطبایی‌ها، سیدمهدی و همسرش در یکی از سالن‌های همین خانه سکونت می‌کنند.
روزها، ماه‌ها و سال‌ها می‌گذرد اما طراحی و ساخت عمارت بروجردی ها به اتمام نمی‌رسد. بعد از گذشت هفت سال زندگی در منزل طباطبایی ها، سیدمهدی تصمیم می‌گیرد که به‌همراه خانواده در بخشی از عمارت خود که ساخت آن به اتمام رسیده، نقل مکان کند تا شاید به این شکل فرایند طراحی و ساخت بنا سرعت بگیرد.
تعداد بناها و کارگران را افزایش می‌دهد غافل از اینکه زیباترین عمارت کاشان قرار نیست به این زودی‌ها تکمیل شود.
درنهایت بعد از گذشت ۱۸ سال از زندگی عروس و داماد، ساخت عمارت بروجردی ها به اتمام می‌رسد. عمارتی که با گذشت بیش از ۱۰۰ سال از ساخت آن، امروزه به‌عنوان شاهکار معماری ایرانی و اسلامی از آن یاد می‌شود. بنایی که بزرگانی چون علی مریمی کاشانی، صنیع‌الملک و کمال‌الملک حدود دو دهه از عمر خود را صرف طراحی و ساخت آن کردند و بدون شک نبوغ و خلاقیت شگرف خود را در جای‌جای این عمارت به یادگار گذاشته‌اند.
خانه بروجردی ها، معروف‌ترین و مهم‌ترین خانه تاریخی ایران و یکی از بهترین جاذبه های گردشگری کاشان است و به‌عنوان نماد معماری سنتی ایرانی از آن یاد می‌شود. در این مقاله به‌طورکامل به بررسی ویژگی‌های فوق‌العاده و بی‌نظیر خانه بروجردی های کاشان می‌پردازیم.
قدمت خانه بروجردی‌ها
خانه بروجردی‌ها به‌عنوان یکی از زیباترین بناهای به‌جامانده از دوره قاجار شناخته می‌شود و در سال ۱۲۹۲ توسط سیدحسن نطنزی (بروجردی)، یکی از بازرگانان نطنزی، در شهر کاشان ساخته شد. این خانه ۱۷۰۰ مترمربع مساحت دارد و در سال ۱۳۵۴ و به شماره ۱۰۸۳ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. همچنین در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ به‌عنوان جاذبه توریستی محبوب توسط سازمان یونسکو انتخاب شده است.
source