صنعت ساختمان یکی از ارکان کلیدی هر اقتصاد به شمار میآید. رونق این بخش، بخشهای زیادی از اقتصاد را به حرکت درمیآورد؛ از تولید مصالح ساختمانی گرفته تا اشتغالزایی در بخشهای عمرانی و خدمات جانبی. بااینحال، در سالهای اخیر، این صنعت به دلیل شرایط اقتصادی و تصمیمات غیرکارشناسی با چالشهای جدی روبرو شده است که نه تنها به کاهش سرمایهگذاری منجر شده، بلکه رکود این بخش را عمیقتر کرده است.
یکی از مشکلات عمده صنعت ساختمان، نبود مدیریت کارشناسی در تنظیم بازار مسکن است. سیاستهای کنترلی، که بدون بررسی نتایج اجرایی میشوند، نه تنها به بهبود شرایط منجر نشدهاند، بلکه در مواردی حتی بحران را عمیقتر کردهاند. برای مثال، سال گذشته دولت با هدف حمایت از مستأجران تصمیم به کنترل دستوری اجارهبها گرفت. اما این تصمیم بهجای حمایت از مستأجران، منجر به واکنش معکوس شد؛ بسیاری از مالکان از اجاره دادن املاک خود منصرف شدند و از ثبت قراردادها در سامانه نیز خودداری کردند. این کاهش عرضه، فشار زیادی بر بازار اجاره وارد آورد و به افزایش هزینههای اجارهای انجامید که مستأجران را تحت فشار بیشتری قرار داد.
در شرایطی که بازار مسکن در رکود به سر میبرد، سیاستهای مالیاتی سنگین نیز بر این رکود دامن زده است. افزایش مالیات بر نقل و انتقالات ملکی و اصرار بر تشکیل پروندههای مالیاتی برای خریداران و فروشندگان، به کاهش انگیزه برای معامله منجر شده است. این سیاستها تنها به معاملات ملکی آسیب نمیزند، بلکه تولیدکنندگان مصالح ساختمانی را نیز درگیر بحران کرده است. با کاهش تقاضای ساختوساز، تولید مصالحی مانند آجر، سیمان و میلگرد با کاهش جدی روبرو شده و فعالیت بسیاری از کارخانهها و کارگاههای تولیدی کاهش یافته است.
رکود صنعت ساختمان بهطور مستقیم و غیرمستقیم، مشاغل مرتبط با این بخش را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. کارگران ساختمانی، استادکاران، پیمانکاران و حتی فعالان بخشهای حملونقل و توزیع مصالح، همگی از پیامدهای این رکود آسیب میبینند. کاهش پروژههای ساختمانی به معنای کاهش فرصتهای شغلی است و این وضعیت به افزایش بیکاری و کاهش امنیت اقتصادی بسیاری از خانوادهها منجر میشود. در نهایت، رکود صنعت ساختمان تأثیر عمیقی بر رشد اقتصادی کشور میگذارد و چالشهای اجتماعی بیشتری را نیز به همراه دارد.
برای نجات صنعت ساختمان و بازگشت رونق به این بخش، نیاز به تصمیمات کارشناسی و سیاستهای حمایتی است. کاهش مالیاتهای سنگین، ارائه تسهیلات بانکی مناسب برای خریداران و سازندگان، و ایجاد مشوقهایی برای جذب سرمایهگذاری میتواند به احیای این صنعت کمک کند. همچنین، ایجاد شفافیت در بازار اجاره و معاملات مسکن، به بازگرداندن اعتماد سرمایهگذاران و خریداران کمک خواهد کرد.
بازگشت رونق به صنعت ساختمان نه تنها به رشد اقتصادی کشور کمک میکند، بلکه با افزایش اشتغال، امنیت مالی خانوادهها را بهبود میبخشد.