در جریان جنگ اخیر میان ایران و اسرائیل، آنچه بیش از پیش اهمیت یافت، تاثیرگذاری مستقیم زیرساختها و صنایع کلیدی بر تداوم یا توقف ماشین جنگی بود. یکی از این زیرساختهای حساس، صنعت فولاد است؛ صنعتی که برخلاف ادعاهای گسترده این رژیم، نقطه ضعف بزرگ صهیونیستها در رقابت با ایران است.
وابستگی به واردات؛ نقطهضعف راهبردی
اسرائیل علیرغم سابقه طولانی در تولید تسلیحات، هنوز نتوانسته در حوزه تولید فولاد به جایگاه قابلتوجهی برسد. آمارهای جهانی نشان میدهد که این کشور حتی در میان ۳۰ تولیدکننده اول فولاد جهان نیز جای ندارد؛ درحالیکه ایران با جایگاه دهم جهانی، فاصلهای نجومی با اسرائیل دارد. این مسئله، رژیم صهیونیستی را به واردکنندهای بزرگ در این حوزه بدل کرده است.
این وابستگی شدید، باعث شده صنایع فولادی اسرائیل به یکی از اهداف نظامی بالقوه در زمان درگیریها تبدیل شود. چراکه نهتنها ظرفیت تولید داخلی محدود است، بلکه هرگونه اختلال در واردات میتواند مستقیما بر توان تسلیحاتی این رژیم اثر بگذارد.
چرا اسرائیل در تولید فولاد ناکام است؟
چند عامل اصلی در ناکامی اسرائیل در صنعت فولاد نقش دارد: نبود منابع طبیعی کافی، کمبود زمین صنعتی مناسب، فقدان نیروی کار فعال و از همه مهمتر، محدودیتهای امنیتی شدید برای احداث صنایع سنگین در مناطق راهبردی. در نتیجه، ظرفیت تولید فولاد این رژیم محدود مانده و گسترش آن نیز با موانع ساختاری روبهرو است.
ترکیه؛ حامی خاموش یا تهدید تازه؟
یکی از کشورهای تاثیرگذار بر بقای صنعت فولاد اسرائیل، ترکیه است. طبق اعلام مجمع صادرکنندگان ترکیه، در هشتماهه نخست سال ۱۴۰۳، صادرات فولاد این کشور به فلسطین صد برابر افزایش یافته است. اما واقعیت پنهانتر، ادامه وابستگی اسرائیل به واردات فولاد از ترکیه است. درحالیکه روابط دیپلماتیک میان آنکارا و تلآویو بارها دچار تنش شده، همچنان حدود ۶۵ درصد از نیاز فولاد اسرائیل، بهویژه در صنایع نظامی، توسط ترکیه تامین میشود.
گزارشهای رسمی نشان میدهد که در سهماهه نخست سال ۲۰۲۴ میلادی، ترکیه بیش از ۱.۱ میلیارد دلار صادرات به اسرائیل داشته که با کاهش ۲۱.۶ درصدی نسبت به سال گذشته همراه بوده است. صادرات میلگرد نیز در سال ۲۰۲۳ به حدود ۷۲۶ هزار تن رسید؛ رقمی که نسبت به سال قبل حدود ۳۰ درصد کاهش یافته است.
نگاهی به دادههای جهانی
انجمن جهانی فولاد و مؤسسه Wisevoter هر دو تایید میکنند که جایگاه اسرائیل در بازار فولاد، بسیار پایینتر از انتظار است. در سال ۲۰۲۳، اسرائیل تنها ۳۰۰ هزار تن فولاد تولید کرده؛ رقمی که حتی پایینتر از کشورهای کوچکتری مانند آنگولا با تولید ۲۷۵ هزار تن است. این در حالیست که ایران، با تولیدی دهها برابر، بهعنوان قدرت منطقهای در حوزه فولاد شناخته میشود.
با وجود این ضعف، بازار فولاد اسرائیل در دوره ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۹ با رشدی حدود ۷ درصد پیشبینی شده؛ رشدی که اگرچه امیدوارکننده بهنظر میرسد، اما در عمل با موانع عمیق ساختاری و امنیتی مواجه خواهد بود.
source