دولت هفته گذشته با اختصاص هزار میلیارد تومان برای اسکان موقت خانواده‌هایی که منازلشان در جریان جنگ ۱۲ روزه آسیب دیده بود، نخستین گام جدی برای بازسازی را برداشت. بر اساس مصوبات جدید، مسئولیت بازسازی و اسکان آسیب‌دیدگان در تهران به شهرداری این شهر و در سایر استان‌هایی که در زمان جنگ هدف حمله قرار گرفتند، به استانداری‌ها سپرده شده است.
بازسازی با سازوکار شفاف و بدون پیچیدگی اداری
مطابق تصمیم دولت و به دستور رییس‌جمهور، فرآیند احداث، مرمت و مقاوم‌سازی واحدهای آسیب‌دیده باید با سازوکاری شفاف و بدون تحمیل پیچیدگی‌های اداری برای آسیب‌دیدگان انجام شود. برنامه‌ریزی برای آغاز عملیات اجرایی ساخت واحدهای خسارت‌دیده نیز از همین هفته به طور رسمی کلید خورده است.
طبق ارزیابی‌های اولیه، حدود ۴۰۰۰ واحد مسکونی در سراسر کشور نیازمند بازسازی یا احداث مجدد شناخته شده و برای آن‌ها پرونده تشکیل شده است.
موانع پیش روی بازسازی؛ رضایت مالکان و نگرانی از اموال شخصی
آغاز عملیات آواربرداری، به رضایت مالکان وابسته است؛ موضوعی که فعلا مانعی مهم در مسیر بازسازی محسوب می‌شود. بسیاری از مالکان به‌دلیل نگرانی از باقی ماندن اموال خود زیر آوار، تاکنون اجازه آغاز آواربرداری را صادر نکرده‌اند.
برای تسریع روند بازسازی در تهران که بیشترین آسیب‌ها را به خود دیده است، چهار استان به‌عنوان استان‌های معین تعیین شده‌اند تا در عملیات بازسازی همکاری کنند.
اصطلاح «استان معین» در ایران به معنای استانی است که در شرایط بحران، حوادث غیرمترقبه یا پروژه‌های بزرگ به‌عنوان پشتیبان و کمک‌رسان یک منطقه یا استان دیگر تعیین می‌شود. این مفهوم در مدیریت بحران، بازسازی، امدادرسانی و حتی در برخی طرح‌های ملی به کار می‌رود.
اسکان اضطراری در هتل‌های شهرداری
علی نصیری، رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران از اقدامات فوری برای اسکان آسیب‌دیدگان خبر داد و گفت: در تهران حدود ۴۵ نقطه غیرنظامی در کوچه‌ها و خیابان‌ها هدف حمله قرار گرفته و خسارات قابل‌توجهی به منازل مسکونی وارد شده است.
وی اعلام کرد که شهرداری تهران با استفاده از ظرفیت هتل‌های تحت مالکیت خود، شرایط اسکان اضطراری را فراهم کرده است. هم‌اکنون ۹ هتل برای این منظور آماده شده و تاکنون ۲۲۴ خانواده شامل ۶۶۲ نفر در این اماکن اسکان یافته‌اند. به گفته او هر خانواده‌ای که نیاز به اسکان موقت داشته باشد، می‌تواند از این خدمات بهره‌مند شود.
آغاز پرداخت کمک‌هزینه اجاره مسکن
به گفته نصیری، پرداخت کمک‌هزینه اجاره مسکن از ۱۷ تیرماه آغاز شده است. این کمک‌هزینه متناسب با اجاره‌بهای هر منطقه و برای خانه‌هایی تا سقف ۱۰۰ متر مربع پرداخت می‌شود تا خانواده‌ها تا زمان بازسازی خانه‌هایشان سرپناهی مناسب داشته باشند. شهرداری‌های مناطق تهران مسئول پرداخت این کمک‌هزینه شده‌اند و هماهنگی‌های لازم با بنیاد مسکن و وزارت راه و شهرسازی انجام شده است.
همچنین سازوکارهایی برای جبران خسارات اموال داخل منازل و جایگزینی وسایل آسیب‌دیده در حال تدوین و اجراست.
دسته‌بندی عملیات بازسازی؛ از تعویض شیشه تا نوسازی کامل
نصیری روند بازسازی را در چند مرحله تشریح کرد:
-
خانه‌هایی که فقط شیشه و فریم پنجره‌شان آسیب دیده است؛ این موارد هم‌اکنون در حال ترمیم توسط شهرداری مناطق هستند و برنامه‌ریزی شده تا پایان تیرماه رفع شوند.
-
خانه‌هایی با خسارت متوسط؛ در این موارد که سازه اصلی آسیب ندیده اما بخش‌هایی مثل دیوار یا اتاق خواب نیاز به بازسازی دارند، سازمان نظام مهندسی مسئول تایید ایمنی شده و سپس عملیات پایدارسازی و مقاوم‌سازی آغاز می‌شود.
-
واحدهایی که نیازمند تخریب و نوسازی کامل هستند؛ در این موارد نیز سازوکار مشخصی تعریف شده تا مردم بدون مراجعه‌های پیچیده اداری و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، فرآیند دریافت پروانه ساخت را طی کنند. برای مالکان شخصی، دریافت پروانه رایگان خواهد بود.
تسهیلات حمایتی و جبران کامل خسارت
شورای اسلامی شهر تهران نیز در این مسیر یک لایحه ۱۷ ماده‌ای را تصویب کرده تا به روند بازسازی و حمایت از آسیب‌دیدگان سرعت بخشد. بر اساس این لایحه، خانه‌های آسیب‌دیده حتی اگر قدیمی‌ساز بوده باشند، پس از پایان بازسازی به شکل نوساز به صاحبانشان تحویل داده خواهند شد.
همچنین شهروندانی که منازلشان آسیب دیده است، می‌توانند از طریق چهار روش خسارت خود را اعلام کنند. بنرهای آبی‌رنگی با عنوان «گروه جهادی حامی» در مناطق آسیب‌دیده نصب شده و شماره تماس و آدرس‌های مشخصی برای پاسخگویی شبانه‌روزی اعلام شده است. در ۱۷ نقطه از شهر تهران نیز چادرهای پاسخگویی برپا شده و مدیران بحران در سوله‌های مدیریت بحران مستقر شده‌اند تا به‌صورت حضوری پاسخگوی مردم باشند.
هدف: بازگشت سریع مردم به خانه‌های ایمن و نوساز
نصیری در پایان تاکید کرد: تمام تلاش شهرداری و دستگاه‌های ذیربط این است که فرآیند بازسازی و ایمن‌سازی با سرعت و دقت انجام شود تا شهروندان در سریع‌ترین زمان ممکن به خانه‌های نوساز و ایمن خود بازگردند.
source