گروه دیپلماتیک – همشهری آنلاین: نشست اخیر کاخ سفید درباره اوکراین در ظاهر با لبخندها و سخنان امیدوارکننده، اتحاد ترامپ، رهبران اروپایی و ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین، را به نمایش گذاشت. زلنسکی این بار با ظاهری رسمی حاضر شد و رهبران اروپایی نیز گاه به شکلی اغراق‌آمیز از ترامپ تمجید کردند؛ او هم با همان شور پاسخشان را داد. اما اختلاف اصلی در پشت این نمایش بود.
نشریه آتلانتیک می‌نویسد: ترامپ مذاکرات صلح را فهرستی از مراحل می‌بیند که باید یکی پس از دیگری انجام شود تا صلح به دست آید (مثلا اول دیدار با فلانی و بعد مذاکره با دیگری…) در حالی که اروپایی‌ها بر آتش‌بس فوری و تضمین‌های امنیتی برای اوکراین تأکید داشتند. اروپایی‌ها هرچند موفق شدند ترامپ را تا حدی به مواضع خود نزدیک کنند و فاصله‌اش را از ولادیمیر پوتین بیشتر کنند اما واقعیت این است که تبدیل کردن این نزدیکی ظاهری به توافقی پایدار همچنان دشوار است.
تقدم روند بر محتوا؛ مشکل تکراری ترامپ
ترامپ تصور می‌کند کلید پایان جنگ در ترتیب دیدارهاست: نخست دیدار با پوتین، سپس با زلنسکی، و بعد نشست سه‌جانبه برای توافق نهایی.
او پس از دیدار مشترک کاخ سفید گفته: «می‌خواهیم نشست سه‌جانبه‌ای (آمریکا، روسیه و اوکراین) برگزار کنیم تا ببینیم می‌توانیم کار را تمام کنیم یا نه.»
زلنسکی با اصل این ایده مخالفتی نداشت و کاخ سفید گفته پوتین هم پذیرفته، گرچه کرملین در موضع‌گیری‌های علنی همچنان مردد است.
اروپایی‌ها اما بیشتر نگران جزئیات چنین دیداری هستند؛ به‌ویژه تضمین‌های امنیتی برای اوکراین تا در صورت آغاز مجدد حملات روسیه، کشورهای متحد به کمک آن بشتابند.
اورسولا فن درلاین، رئیس کمیسیون اروپا، حتی از مدلی شبیه ماده ۵ ناتو سخن گفته. اما ترامپ درباره نوع تعهدات احتمالی خود ابهام داشت.
او در مورد آتش‌بس هم عقب‌نشینی کرده است؛ پیش‌تر بر توقف فوری درگیری‌ها تأکید داشت، اما اکنون گفته است: «همه ما خواهان آتش‌بس فوری هستیم.» درست در همان روز، پهپادهای روسی اوکراین را هدف قرار دادند.
مشکل دیگر (از نگاه اروپایی‌ها) این است که صرف نشستن پای میز مذاکره بدون تعهدات مشخص می‌تواند برای بازیگری چون پوتین مشروعیت‌آفرین باشد. ترامپ خود را معامله‌گر می‌داند، اما آن‌قدر شیفته روند معامله است که گاه نمی‌فهمد چرا طرف مقابل اساساً علاقه‌ای به توافق ندارد.
تجربیات گذشته
تمرکز ترامپ بر روند مذاکرات به جای محتوا پیش‌تر هم او را به بن‌بست‌های دیپلماتیک کشانده است. در سال ۲۰۱۸، با وجود تردید مشاورانش، او با کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در سنگاپور دیدار کرد.
نتیجه این دیدار چیزی جز نمایش و نامه‌نگاری نبود و هیچ دستاوردی درباره خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی حاصل نشد.
همچنین در تلاش برای صلح غزه و وادار کردن بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل (رژیم صهیونیستی) به پذیرش آتش بس نیز ناکام مانده است.
آتلانتیک می‌نویسد: «در پس لبخندهای و تصاویر دسته‌جمعی رهبران اروپایی و آمریکا، بزرگ‌ترین چالش کنونی پرداختن به جزئیات واقعی است. روند اهمیت دارد، اما تنها به این دلیل که چارچوبی برای حل مسائل اساسی فراهم می‌کند. هیچ توافق صلحی بدون پذیرش این واقعیت حاصل نخواهد شد.»