هفت پروژه از کشورهای مختلف از جمله ایران، بنگلادش، چین و فلسطین برندگان جایزه معماری آقاخان ۲۰۲۵ شدند این پروژه‌ها با تمرکز بر فرهنگ، هویت ملی و احیای فضای عمومی نوآوری و پایداری اجتماعی را به نمایش می‌گذارند.
پروژه‌هایی از معمارانی مانند مارینا تبسم و استودیو ZAV در مکان‌هایی مانند فلسطین، بنگلادش و ایران جزو برندگان جایزه معماری آقاخان ۲۰۲۵ هستند؛ در مجموع هفت برنده از میان فهرست کوتاه ۱۹ استودیو انتخاب شدند، که در ماه ژوئن منتشر شده بود.
برندگان امسال کشورهایی از چین تا مصر هستند و استودیوها قرار است جایزه یک میلیون دلاری ۷۳۹ هزار پوند را مشترک دریافت کنند.
خودی باری (Khudi Bari)، مارينا تبسم

ساختمانهای خودی باری اثر مارینا تبسم یکی از برندگان است. مارینا تبسم معمار بنگلادشی یکی از جوایز را برای ساختمانهای خودی باری خود دریافت کرد که در مکان‌های مختلف ساخته شده اند. این ساختمانهای سبک و قابل حمل از بامبو و فولاد ساخته شده‌اند و تبسم آنها را در واکنش به جابه جایی جمعی مردم بنگلادش به دلیل سیل طراحی کرده است.

هیئت داوران جایزه آقاخان :گفته پروژه خودی باری کاملاً خوش بینانه است زیرا نقش معماری را در مواجهه با واقعیت‌های دشوار جهانی بازتعریف میکند و نشان میدهد معماری چه نقشی میتواند و باید داشته باشد.

روستای وست ووسوتو در هوهوت چین

یکی دیگر از برندگان مرکز اجتماعی روستای وست ووسوتو در هوهوت چین است که «شرکت طراحی معماری بزرگ مغولستان داخلی» طراح آن است و از آجرهای بازیافتی بهره میبرد. این پروژه در پاسخگویی به نیازهای فرهنگی جامعه چندقومی محلی در پایتخت مغولستان داخلی طراحی شده است.
هیئت داوران اظهار داشته پویایی این پروژه تعامل اجتماعی، تجربه فرهنگی و تاب آوری محیطی را به شکل قابل توجهی افزایش میدهد.

اسنامصر

پروژه بازسازی اسنا تاریخی توسط تکوین توسعه جامعه یکپارچه در اسنا مصر نیز یکی از برندگان جایزه امسال شد به دلیل رویکرد بسیار مشارکتی در حفظ میراث شهری در فاز اولیه پروژه تکوین تعدادی از ساختمان‌های تاریخی منطقه را با استفاده از تکنیکهای سنتی بازسازی و تطبیق داد. فاز دوم بر توسعه کسب وکارهای کوچک و خرد همراه با خدمات گردشگری و برندینگ فرهنگی متمرکز بود.
جزیره هرمز
امسال دو پروژه در ایران برنده جایزه شدند در جزیره هرمز، استودیو ZAV برای پروژه «مجتمع مسکونی و بازآفرینی جامعه»، ماجرا برنده شد این مجموعه‌ی رنگارنگ از گنبدها در قالب مکان تفریحی برای گردشگران طراحی شده و خاک زرد رنگ غنی جزیره را بازتاب میدهد.هیئت داوران گفته این پروژه با حساسیت عمیق خود نسبت به بستر نمونه ای از چگونگی تبدیل معماری به نیرویی قوی از خوشبینی و اراده جدی برای تغییر محورهای ،اجتماعی، فرهنگی و مادی است. مجتمع مسکونی و بازآفرینی جامعه ماجرا با رنگهای زرد قهوه ای طراحی شده است.

پروژه پلازای مترو جهاد
در تهران استودیو KA برای پروژه پلازای مترو جهاد جایزه گرفت این ایستگاه پیشتر فرسوده بود و با آجرهای محلی دست ساز بازسازی شد.
هیئت داوران :گفته با قدرت ظریف، توجه به میراث و صنعتگری و هدف احیای فضای پیاده و تعامل اجتماعی، این پروژه نقش معماری در شکل دهی به فضاهای عمومی را به عنوان گفتگویی زنده میان تاریخ مردم و ایده‌ها به نمایش میگذارد.

Vision Pakistan در اسلام آباد
ساختمان چند طبقه Vision Pakistan در اسلام آباد طراحی شده برای خیریه ای که به توانمندسازی جوانان محروم میپردازد یکی دیگر از برندگان است. این پروژه توسط DB Studios طراحی شده و از صنایع دستی پاکستانی و عربی بهره برده است.
هیئت داوران گفته:«معمار محمد سیف الله صدیقی و مربی رشدا طارق قریشی، زمینی نزدیک حمل و نقل عمومی را به ساختمانی تبدیل کردند که نه تنها نوع جدیدی از آموزش را در خود جای دهد بلکه فضایی پرنور، جذاب، اقتصادی و کاملاً متمایز باشد.»

استوديو فلسطینی AAU Anastas
آخرین برنده، امسال استودیو فلسطینی AAU Anastas است که برای فضای واندر کابینت در بیت لحم انتخاب شد این ساختمان میزبان فضاهای غیرانتفاعی نمایشگاهی و تولیدی بوده و به عنوان مرکزی برای هنر، طراحی نوآوری و یادگیری طراحی شده است.
هیئت داوران نتیجه گرفته:«معماران با طراحی هم نهاد فرهنگی و هم ساختمان میزبان آن ساختمانی خلق کرده اند که فراتر از مسائل سیاسی آن لحظه عمل میکند و الگویی برای معماری ارتباطی ارائه میدهد که هویت ملی را به شکل معاصر بازتاب میدهد و نقش تولید فرهنگی را به عنوان ابزاری برای
مقاومت برجسته میکند.»

«واندر کابینت» مرکزی برای صنایع دستی، طراحی، نوآوری و یادگیری است.
جایزه سه ساله آقاخان در سال ۱۹۷۷ تأسیس شد. هدف این جایزه، شناسایی و تشویق طرح‌ها و ایده های معماری است که به طور موفقیت آمیز نیازها و آرزوهای جوامعی را پاسخ میدهند که مسلمانان حضور قابل توجهی در آن‌ها دارند.

منبع:ساعد نیوز